Betiko legez, Olentzero Durangoko Azokarekin dator, eta azmen orduko erosketak ixteko asmoz hemen gure aukeraketa, euskarazko liburu bakarra dagoen arren (pasa den urtea Su festak itzela argitaratu zen), berrargitalpen berezi bat, baina saiakera argia, dibulgatzailea eta astunetik at gomendatzeko aukera ezin da gauldu. Titulu konstruktiboak dira kritikoak baino gehiago, egungo musika mundua ulertzera eta aktibatzera bideratuak. Era berean, Palestinako genozidioaren, Spotifyri egindako boikotaren eta KKR gaiaren inplikazio kulturalek markatutako urte bat laburbiltzen dute, nahiz eta hala ere tokiko musika uzta bereziki emankorra izan den. Azken oroigarri bat: hurbileko sorkuntza loratu egiten da komunitateak maitasunez eusten dionean, beraz, erosi lokala!
‘Antineutral’ Pepo Márquez
Espainiako ekosistema musikala argitasunez, umore lehorrez eta aurrez aurreko kritikaz aztertzen duen saiakera zorrotza. Marquezek jaialdietako hipertrofia, marken presioa, sektorearen hauskortasuna eta profesionalizazioaren eta prekarietatearen arteko kontraesana aztertzen ditu, eta kultura politikek sektorearen jasangarritasunean nola eragiten duten ere balioztatu. Bere idazkera zuzen eta analitikoak egungo ereduaren agortzea eta alternatiba bidezkoagoak eta iraunkorragoak imajinatzeko beharra adierazten du. Liburuak musika ekoizteko, programatzeko eta sostengatzeko modu berriak hutsetik pentsatzera gonbidatzen gaitu, dagoeneko kolapso zantzuak erakusten dituzten egituren mende egon gabe, hausnarketa eta praxia lotuz.
‘Loreak zaraman’ Roberto Moso
Itzuli da Roberto Mosoren libururik ezagunena, orain itzulpen berri batekin eta Gotzon Hermosillaren eta egilearen beraren hitzaurreekin. Zaramaren jaiotza, bizitza eta amaieratik abiatuta, Mosok bere bizitzako eta musikako ibilbidearen une erabakigarriak berreraikiko ditu. Ez baduzu irakurri ez dakizu tutik ere RRVaz! Eszena errepikaezina markatu zuten gertakariak, tentsioak eta pasarteak lehen planoan kokatuz, Eskorbuto, La Polla Records edo Hertzainak bezalako talde ikonikoen indarra eta garrantzia ere errepasatzen du, energia kolektibo hark musika, politika eta komunitatea uler-tzeko modu bat nola moldatu zuen erakutsiz. Emaitza memoria hurbila da, kronikaren eta hausnarketaren artekoa, funtsezko garai baten alde emozional eta soziala argitzen duena.
‘Microfestivales y otros escenarios posibles’
Nando Cruz Macrofestivales kritikariaren ondoren, Nando Cruz ez da soilik kritikan geratzen eta proposamen konstruktibo bat egiten du askoz oihartzun gutxiago izaten ari den liburu bitarteko honen bidez. Hemen erakusten du, gertakari masiboak baino ez daudela dioen ideia nagusiaren aurrean, Estatu osoan bizirik dirautela musikak zentzua eta komunitatea mantentzen dituen giza eskalako espazioak. Mendi-jaialdiak, neguko zikloak, gaztetxeak, haitzak, hegaztiak eta gutxieneko proiektuak zeharkatzen ditu, gero eta harrapariagoa den industria baten aurrean musikaren autodefentsa egiten dutenak.
‘Autosuficiencia’ Juanra Fernández eta Julepe
Argi eta itzalen istorio hau tragedia berarekin hasi eta amaitzen da, auto istripu batekin. 1983ko maia-tzaren 14an errepideak Eduardo Benavente hil zuen, baina mitoa piztu zuen. Horren aurretik, doinu eta keinu arrasto bat utzi zuen, soinu ikaragarri eta desberdin bat definitu zutenak, garai eta penintsulako post punk talde ikaragarriena sortuz. Liburu honek bere obra berreraikitzen du, bultzatzen zuen premia sortzailea eta aldi berean iluntasuna aurkitu zuen belaunaldi batengan izan zuen eragin ia mesianikoa. Nahi gabe figura garrantzitsua bihurtu zen gure Eduardo, eta orain komikian dugu!
‘El arte sin órganos’ Ana Gorostizu
Bai, badakit, hau pasa den urtekoa da… baina aurten irakurri ditudanen artean, gehien disfrutatu dudana. Gorostizuk filosofia, gorputza eta praktika artistikoa uztar-tzen ditu ditu mujsikarekin nola bizi garen hausnar-tzeko. Bere idazkera intimo eta kritikoak sortzen diren egiturak, loturak, tentsioak eta aukerak aztertzen ditu. Liburuak musika esperientzia birpentsatzera gonbidatzen gaitu, artea politikarekin eta intimitatearekin konektatzera, eta musikarekin entzuteko, sortzeko eta erlazionatzeko modu berriak bilatzera, askatasunetik eta hausnarketatik abiatuta. Elektronika maite dugunontzat eramaten uzten zaituen liburu horietakoa.
‘Actitud: vida en minifestivales’ Luis Benavides
'Actitud' eszena alternatiboetatik sortutako giza istorioak ospatzen dituen liburua da, eta pasiotik, autokudeaketatik eta bultzada artistikotik abiatuta antolatzen dituztenei omenaldia egiten die. Gitarra desitxuratuek eta pertsona ezagunek markatutako hogei bat proiektu biltzen ditu, Actitud Fest autogestionatutik hasita Andoaingo Rock Jaialdira arte. Militantziatik jaiota, ekitaldi bakoitzak irabazi asmorik gabeko kolektiboen nortasuna erakusten du eta hirurogeita hamar ahots baino gehiagoren oroitzapenak biltzen ditu, Lisabö, Cala Vento, Crim, Za! edo Triangulo de Amor Bizarro talde garrantzitsuetako kideekin.
‘Gótico: una historia’ Lol Tolhurst
Bidaia liluragarria musika gotikoaren erromantizismo ilunean barrena. Lol Tolhurstek, The Cure taldeko sortzaileetako batek, generoa oinarritu zuten taldeen historia (Siouxsie and the Banshees-etik Bauhaus edo Joy Division-era) eta laurogeiko hamarkadako outsider eta weirdoei babesa eskaini zieten taldeak aztertzen du. Bere oroitzapenak eta besterenak nahasten ditu Ingalaterrako gotikoa New Yorkera edo Los Angelesera hedatzen jarraitzeko, eta Depeche Mode eta Cocteau Twins ere jorratzen ditu, musika, zinema, arteak eta sareak blaitzen jarraitzen duen mugimendu baten ondare iraunkorra erakutsiz.