Gaztea da, 19 urte ditu,itsua da eta ez du ezer ikusten duela bi urtetik, baina ilusioz betetako gasteiztarra da. Enara du izena, eta koronabirusak eragin duen pandemia mundiala iritsi zenetik, bere bizitza, gorrena bezala, goitik behera aldatzen ari dela aitortu du. Bizitza soziala unibertsitatean egiten du. Urruntze sozialak, pertsonengana hurbiltzeko eta objektuak ukitzeko ezintasunak, usaimena galtzea eragiten duten maskara erabiltzeak eta koronabirusari aurre egiteko segurtasun-neurriek eragindako aldaketek milaka pertsonaren eguneroko bizitza zailtzen dute, Enarak bezala ikusmen-arazoak edo erabateko itsutasuna dituztenenak.
"Duela bi urtera arte pixka bat ikusten nituen argiak, itzalak, baina duela bi urte erabat galdu nuen ikusmena", azaldu du Enarak. Eta gaineratzen du: "Itzalak ikustea, argi batzuk bereiztea, gutxi dirudi. Baina niretzat oso baliotsua zen". Ordutik erabateko iluntasunean bizi da, baina bere egunerokotasuna "ikusten duen" edozeinena bezala eramaten saiatzen dela adierazi du. Gurasoekin bizi da, eta, gaur egun, haiekin batera ateratzen da kalera, baina beste amets eta helburu bat dauka; bere bizitza ahalik eta independenteen egin ahal izatea. Orain arte, Enarak ez ditu lagun gasteiztar askorik izan planak egiteko, "ez naiz nire klasekoekin asko moldatu" dio. Baina hau aldatu egin zen Euskal HerrikoUnibertsitatean (UPV/EHU) sartzea erabaki zuenean bere ametsaren alde borrokatzeko. Izan ere, Enarak ONCEko liburu arloetan egin nahi du lan, eta "hor lan egitea zaila" dela esan dioten arren, berak ez du amore ematen, "saiatzen ez banaiz ez dut inoiz lortuko". Eta, zorionez, Unibertsitatean lortu du adiskidetasun-lotura on bat sortzea bere ikaskideekin. Baina, orduan, koronabirusaren pandemia iritsi zen.
"Nire klasekoekin oso ondo moldatzen naiz, oso jatorrak dira eta batzuetan ikasteko elkartu gara. Baina koronabirusarekin gertatzen ari den guztiarekin, ez gara gehiegi geratzen ari. Orain koronabirusa da unibertsitateko nire lagunekin geratu ezin izatea eragiten duena", dio. Gainera, gorren egoerari aipamen berezia egiten dio: "Beraien egoerarekin bat egin nahi dut, euren egoera inor ez baita kontatzen ari: maskarekin ezin dute pertsonen ahoa irakurri eta pandemian zailtasun handiak izaten ari dira", esan du.
Bere egunerokoan saltoki handietako supermerkatuetara joaten da, baina gurasoen laguntzarekin. "Momentuz beraiekin joaten naiz joaten diren lekuetara, ez naiz bakarrik ibiltzen. Baina pixkanaka ahalik eta bizitza independenteena lortu nahi dut", aitortu du. Bere zaletasunen artean irakurketa eta teknologia daude. Oso gustuko du eta Estatu osoko lagun askorekin komunikatzen da Internet eta sare sozialen bidez. "Edozein pertsonak egiten dituen gauza normalak egiten ditut, irakurtzea gustatzen zait, eta ordenagailua asko erabiltzen dut, lagun askorekin bertatik komunikatzen naiz", aitortu du.
Eta bera teknologian trebea bada, kontua da ehunka pertsonak ez direla Internetekin moldatzen, ikusmen-gaitasun handirik gabeko ordenagailu bat erabiltzen ikasteko adina eta zailtasunak direla eta. Hala azaldu dute Itxaropena irabazi asmorik gabeko elkarteko koordinatzaile Estibaliz Miñanak eta Itziar Ochoa de Aspuruk. "Pandemiaren hasieratik berrasmatzea tokatzen ari zaigu. Guk ez dugu inoiz itxi, ezta konfinamenduan ere, laguntzen jarraitu behar dugulako. Baina ikusmen arazo larriak dituzten pertsona askorentzat zaila da teknologietara egokitzea, baina horretan ari gara lan eta lan", adierazi dute biek.
Teknologia berriak erabiltzen ikastea eta horren aurrean agertzen den erraztasuna edo zailtasuna hainbat faktoreren baitan dago. Lehenik eta behin, adinarena. Gainera, pertsona jaiotzetik itsua den edo, aitzitik, itsutasuna edo ikusmen-arazoak urteak igaro ahala gaixotasunen baten ondorioz garatu diren ere eragiten du. "Ikusmen-arazoak dituzten pertsonen egokitzapena aldatu egiten da itsu jaio den edo ez kontuan hartuta. Pertsona ikusmenik gabe jaio bada, burmuina egunerokoa horrela bizitzera eta beste zen-tzumenekin lan egitera ohitu da. Baina gaixotasunen batengatik ikusmena galtzen bada, zailagoa da egoki-tzapen hori egitea", azaldu dute.
Itxaropena elkartea irabazi-asmorik gabeko erakunde bat da, eta 1980an sortu zuen ikusmen-arazo larriak zituzten beren seme-alaba txikiek ONCEk Madrilen, Alacanten edo Valentzian zituen ikastetxe espezifikoetara ikastera joan behar ez izatea nahi zuen guraso-talde batek. Gaur egun Gasteizko elkarte horretan 270 bazkide daude guztira, egunkari honetan azaldu dutenez.
Elkartea. Itxaropena elkarteak 270 bazkide ditu guztira, eta horietatik 172k ikusmen-patologiak dituzte; 97 erreferentziazko senideak dira (adingabeen gurasoak edo elkartekideen seme-alabak) eta elkartekide laguntzaile bat. Helburu nagusia da ikusmen-urritasun larria duten pertsonen familia, gizarte, eskola eta lan integrazioa sustatzea, ikusmen-urritasuna duten pertsonak dituzten familiei edo desgaitasuna duten banakako pertsonei arreta emanez. elkarte honek zerbitzuen katalogo zabala eskaintzen du, oinarrizko zerbitzuak, zerbitzu espezifikoak eta jarduera sorta zabala, hain zuzen ere.
Zerbitzuak. Zerbitzuen artean, adibidez, ebaluazio-zerbitzua dago. Horren bidez, pertsona bakoitzaren ezaugarriak eta beharrak ezagutu eta detektatu nahi dira eremu guztietan. Orientazio-zerbitzu bat ere eskaintzen dute, laguntza psikosozialarekin eta enplegua bilatzearekin.
"Nire klasekoekin oso ondo moldatzen naiz, oso jatorrak dira eta batzuetan ikasteko elkartu gara. Baina koronabirusarekin gerta-tzen ari den guztiarekin, ez gara gehiegi geratzen ari. Orain koronabirusa da unibertsitateko nire lagunekin geratu ezin izatea eragiten duena. Edozein pertsonak egiten dituen gauza normalak egiten ditut, irakurtzea gustatzen zait, eta ordenagailua asko erabiltzen dut".
