Kontsumitzailearen Nazioarteko Eguna dela eta, eta datorren maiatzaren 28ko udal-hauteskundeei begira, Kontsumi-tzaileen eta Erabiltzaileen Antolakundearen (OCU) Euskadiko Bilboko Ordezkaritzak dokumentu bat bidali die datozen hauteskundeetan parte hartuko duten alderdi politikoei, kontsumitzaileen eskubideen defentsa hobetzea helburu duten hainbat neurri jasotzen dituena. Horrela, dokumentu horretan zehazten dutenez, erakunde honentzat beharrezkoa da kontsumitzaileen eta erabiltzaileen estatutuaren lege-proiektua onar-tzea, duela hiru urtetik izapidetzen ari dena.
Hala, eta ildo beretik jarraituz, dokumentu horrek 2003ko Estatutua eguneratu behar du, herritarrengandik hurbilen dagoen administrazio publikoko kontsumitzaileak babesteko mekanismoak “eguneratzeko, indartzeko eta eraginkortasun handiagoa emateko, haien oinarrizko eskubideak modu eraginkorrean aplika daitezen”. Hala, proposatutako neurrien artean, tokiko enpresen artean gatazkak auzibidetik kanpo konpontzeko sistemei atxikitzea indartu beharra nabarmentzen da, batez ere Kon-tsumoko Arbitraje Batzordeei dagokienez. Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Antolakundeak azaldu zuenez, arbitrajera atxikitzeak konpromiso publikoa ekarriko luke enpresaren aldetik, kontsumitzaileen eskubideak babestuz eta kon-tsumoko balizko gatazkak konpon-tzeko adiskidetasunezko bidera jo-tzeko berariazko borondatea emanez. Era berean, “KIUBaren (Kon-tsumitzaileen Informaziorako Udal Bulegoa) zeregina indartu behar da, gaur egun 37 baitira, merkatuaren kontrolaren arloan, autonomia-erkidegoko administrazioarekin hi-tzartutako eskumen gehiago bereganatzen dituelako, bai eta elikagaien segurtasuna kontrolatzeko eta ikuskatzeko egiturak ere, udal-kontrolaren mende dauden establezimendu mota guztietan”, azpimarratu zutenez. OCUren dokumentuak hainbat esparru hartzen dituzten proposamen ugari biltzen ditu, hala nola energia, osasuna, elikadura, etxebizitza, merkatu digitala, mugikortasuna, segurtasuna eta kontsumo iraunkorra, herritarren bizi-kalitatean eragin nabarmena dutenak.
Eskatutako nrrien artean, honako hauek nabarmentzen dira: gatazkak auzibidetik kanpo konpontzeko mekanismoak sustatzea, saltoki txiki eta ertainei atxikitzeko kanpainen bidez, herritarrei beren bertute eta ahalmenei buruzko informazio gehiago emanez eta funtzionamenduaren kalitatea bermatuz; KIUBek merkatuaren kontrolaren arloan duten zeregina “indartzea”, bereziki udaletan, ikuskaritza-taldeak indartuz, araudia betetzen dela zaintzeko; adinekoentzako lagun-tza-zerbitzuak ziurtatzea, herritarrengandik hurbilen dagoen administrazioak mendekotasun-politikak erabat garatzen dituela bermatuz, “politika horiek hobetuz eta aurrekontu-baliabide nahikoak emanez, eta premiak hautematea zein kalitatezko etxez etxeko arreta lehenetsiz”; Administrazioaren zerbitzuetara “erraz” eta “arin” iristea, mekanismo berriak ezarriz, aurretiko hitzorduaz haratago, herritar guztiek, bereziki kolektibo ahulenek, administrazioa modu “erraz eta arinean eskuratu ahal izan dezaten”, besteak beste.
Helburuak
Euskadin ere bada kon-tsumitzailearen defentsarako erakunde zehatz bat, Kontsumobide. Kontsumobide-Kontsumoko Euskal Institutua erakunde autonomoa da, Eusko Jaurlaritzan Turismo, Merkataritza eta Kontsumo Sailari atxikia, eta helburu hauek ditu: kontsumi-tzaileak eta erabiltzaileak defenda-tzeko eta babesteko jaurlaritzaren politikak definitzea, planifikatzea, bultzatzea eta betearaztea. Kontsumobide ekainaren 29ko 9/2007 Legearen bidez sortu zen. Lege horretan zehazten dira, besteak beste bere helburuak eta eginkizunak. Institutua 2011ko irailaren 1ean jarri zen abian, uztailaren 12ko 159/2011 Dekretua, Kontsumobideren egitura eta antolaketa arautzen duena, onartu ondoren. “Kontsumitzaile eta erabiltzaile izateagatik, produktu bat erosterakoan edo zerbitzu bat kontratatu edo erabiltzerakoan zerbait gertatzen bazaizu, ekimen hauetakoren bat jar dezakezu abian: Kon-tsulta, rrreklamazioa, kexa eta salaketa”, azaldu zuten Kontsumobidetik. Kontsultari dagokionez, kontsumoko erakunde bati eska diezaiokezun informazioa da kontsulta. “Kontsumitzaile eta erabiltzaile izateagatik dituzun eskubideei eta betebeharrei buruzko zalantzak argi-tzeko eta horiek nola gauzatu jakiteko erabiltzen da”. Erreklamazioari dagokionez, kontsumitzaile izateagatik herritarren eskubideak urratu badira Administrazioari emateko komunikazioa da erreklamazioa. Helburua da kontsumitzailearen nahia aintzat hartu (kontratua deuseztatzea, beste produktu bat ematea...) eta gatazkari konponbidea ematea. Kexaren kasuan, “enpresa edo establezimenduari bidal diezaiokezun komunikazioa da kexa, erositako produktuarekin edo jasotako zerbitzuarekin gustura ez zaudela adierazteko”.
Xehetasunez
Proposatutako neurriak. Hala, proposatutako neurrien artean, tokiko enpresen artean gatazkak auzibidetik kanpo konpontzeko sistemei atxikitzea indartu beharra nabarmentzen da, batez ere Kontsumoko Arbitraje Batzordeei dagokienez. Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Antolakundeak azaldu zuenez, arbitrajera atxiki-tzeak konpromiso publikoa ekarriko luke enpresaren aldetik, kontsumitzaileen eskubideak babestuz eta kontsumoko balizko gatazkak konpontzeko adiskidetasunezko bidera jotzeko berariazko borondatea emanez. Era berean, “KIUBaren (Kontsumitzaileen Informaziorako Udal Bulegoa) zeregina indartu behar da, gaur egun 37 baitira, merkatuaren kontrolaren arloan, autonomia-erkidegoko administrazioarekin hitzartutako eskumen gehiago bereganatzen dituelako, bai eta elikagaien segurtasuna kontrola-tzeko eta ikuskatzeko egiturak ere, udal-kontrolaren mende dauden establezimendu mota guztietan”, azpimarratu zutenez.
OCUren dokumentuak hainbat esparru hartzen dituzten proposamen ugari biltzen ditu, hala nola energia, osasuna, elikadura, etxebizitza, merkatu digitala, mugikortasuna, segurtasuna eta kontsumo iraunkorra, herritarren bizi-kalitatean eragin nabarmena dutenak.
Beste neurri batzuk. Eskatutako nrrien artean, honako hauek nabarmentzen dira: gatazkak auzibidetik kanpo konpontzeko mekanismoak sustatzea, saltoki txiki eta ertainei atxikitzeko kanpainen bidez, herritarrei beren bertute eta ahalmenei buruzko informazio gehiago emanez eta funtzionamenduaren kalitatea bermatuz; besteak beste.
