Euskal soldataren erosteko gaitasuna 2010eko maximo historikoa baino %11,9 txikiagoa da, Adeccoren Enplegurako aukera- eta asebetetze-monitore egokia ikerketaren arabera. Izan ere, batez besteko soldata duela urtebete erosteko ahalmena irabazi zuten bederatzi autonomia-erkidegoetako bat da Euskadi, eta orain galtzen ari da, inflazio handiaren ondorioz.
Hala, Euskal Autonomia Erkidegoan, batez besteko ordainsaria erritmo motelagoan hazi da, urte arteko %2,5, baina maximo historiko berri bat ere ezarri du: 2.103 euro hileko (erkidegoko bigarren soldatarik altuena). Hala, nabarmen-tzekoa da arabarrek gero eta diru gutxiago kobratzen dutela, baina faktore horrek bat egiten du beste batekin; familiarentzako asteko erosketak egitea ere gero eta garestiagoa da. Izan ere, kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) %0,9 igo da otsailean, aurreko hilabetearen aldean, eta urte arteko tasa hamarren bat igo da, %6raino elektrizitatearen, pakete turistikoen eta elikagaien garestitzeagatik, urte arteko %16,6raino igo baitira prezioak. 1994tik izandako igoerarik handiena da, Estatistikako Institutu Nazionalak gaur argitaratutako behin betiko datuen arabera. Horrela, nabarmendu behar da otsaileko behin betiko inflazioa joan den hilaren amaieran aurreratutakoa baino hamarren bat txikiagoa dela, orduan INEk %6,1eko tasa erregistratu baitzuen, eta hileko igoera, berriz, bederatzi hamarrenekoa izan da, hasieran aurreikusitako %1eko igoeraren aldean. 2023ko bigarren hilabetean izandako igoerarekin, inflazioak bi hilabetez jarraian egin du gora urte arteko tasan, urtarrileko gorakadaren ondoren, orduan bi hamarren igo baitzen, %5,9raino. Bestalde, azpiko inflazioa (landu gabeko elikagairik eta produktu energetikorik gabe) hamarren bat igo zen otsailean, %7,6ra arte, bere tasarik altuena 1986ko abendutik. Datu horrekin, hasieran estimatutakoa baino hamarren bat txikiagoa izan da, azpiko inflazioak 1,6 puntutan gainditzen du indize orokorra. Aipatutako azken txostenaren arabera, arabera, elikagaien prezioak %16,6 hazi ziren otsailean urte arteko tasan, aurreko hilean baino puntu bat gehiago, erosketa-saskiko produktu jakin batzuei BEZa jaitsi bazaie ere. Portaera horretan eragina izan zuen lekaleen, barazkien eta haragiaren garestitzeak, bai eta arrainak eta itsaskiak iaz baino gutxiago jaitsi izanak ere. Ekonomia Gaietarako Ministerioak nabarmendu du otsailean elikagai freskoak garestitu zirela batez ere, eskaintza txikiagoa eta eskari handiagoa izan zutelako. “Lekaleek eta barazkiek, baita fruta freskoek ere, unean uneko eskaintza murriztu dute, klima-baldintza txarraren ondorioz. Horren ondorioz, prezioak igo egin dira, nazioarteko eskariak gora egin duelako”, adierazi du Nadia Calviñok zuzentzen duen sailak, eta zehaztu du igoera hori Frantziakoaren antzekoa dela, eta Alemaniakoa baino txikiagoa.
Soldatak
Prezioek gora egiten jarraitzen dute inflazioaren ondorioz, eta horrek familia askoren egoera kezkatzen eta larritasuna areagotzen du. Baina faktore hori euskaldunen batez besteko soldatari gehitu behar zaio, 2020an baino %3,3 gutxiago kobratzen dutela orain, Adeccok egindako ikerketaren arabera. Izan ere, txosten horren arabera, arabarrek 853 euro gutxiago kobratzen dute urtean. Ildo horretan, Madril da soldatarik altuena duen autonomia-erkidegoa. Madrilen, herritarrek batez beste 2.135 euro kobratzen dituzte hilean. Ondoren, Euskadi dator, batez beste 2.103 euro kobratzen baita, txosten berean zehazten denez. Ondoren, zerrenda horretako hirugarren postuan Nafarroa dago, 1.969 euroko batez besteko soldatarekin, eta, laugarrenik, Katalunia, 1.958 euroko batez besteko soldatarekin. Era berean, nabarmendu behar da Euskal Autonomia Erkidegoan batez besteko ordainsaria erritmo txikiagoan hazi dela, urte arteko %2,5ean, nahiz eta maximo historiko berri bat ezarri duen, hileko 2.103 eurorekin (erkidego osoko bigarren soldata altuena). Ildo horretatik, txostenak zehazten du “inflazioak eragin negatibo handiagoa duela erosketa-ahalmenean, 3 milioi soldatapeko baino gehiagok ABEE izateagatik soldata baino %30 gutxiago kobratzeak baino”. Hala, batez besteko soldata erosteko ahalmena 1996koa baino pixka bat txikiagoa da orain, eta serie historikoko erosteko ahalmen handiena baino %10,1 txikiagoa, 2009koa izaten jarraitzen baitu. Erkidegoen arabera, horietako bederatzik erosketa-ahalmenaren irabazia erakutsi zuten duela urtebete, baina, orain, murrizketa izan dute, batez ere Gaztela-Mantxan, %4,3 jaitsi baita; Asturiasen, %4, eta Gaztela eta Leonen, %3,6ko murrizketarekin. Erkidegoen arabera, batez besteko soldata erosteko ahalmenaren murrizketa 600 eurotik gorakoa da urtean: Nafarroa (1.132 euro gutxiago), Asturias (902 euro gutxiago), Gaztela-Mantxa (871 euro gutxiago), Euskal Autonomia Erkidegoa (853 euro), Gaztela eta Leon (725 euro) eta Galizia (637 euro gutxiago).
Xehetasunez
Datuak. Euskal Autonomia Erkidegoan, batez besteko ordainsaria erritmo motelagoan hazi da, urte arteko %2,5, baina maximo historiko berri bat ere ezarri du: 2.103 euro hileko (erkidegoko bigarren soldatarik altuena). Hala, nabarmentzekoa da arabarrek gero eta diru gutxiago kobratzen dutela, baina faktore horrek bat egiten du beste batekin; familiarentzako asteko erosketak egitea ere gero eta garestiagoa da. Izan ere, kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) %0,9 igo da otsailean, aurreko hilabetearen aldean, eta urte arteko tasa hamarren bat igo da, %6raino elektrizitatearen, pakete turistikoen eta elikagaien garestitzeagatik, urte arteko %16,6raino igo baitira prezioak. 1994tik izandako igoerarik handiena da, Estatistikako Institutu Nazionalak gaur argitaratutako behin betiko datuen arabera. Horrela, nabarmendu behar da otsaileko behin betiko inflazioa joan den hilaren amaieran aurreratutakoa baino hamarren bat txikiagoa dela, orduan INEk %6,1eko tasa erregistratu baitzuen, eta hileko igoera, berriz, bederatzi hamarrenekoa izan da, hasieran aurreikusitako %1eko igoeraren aldean.
Euskadin. Prezioek gora egiten jarraitzen dute inflazioaren ondorioz, eta horrek familia askoren egoera kezkatzen eta larritasuna areagotzen du. Baina faktore hori euskaldunen batez besteko soldatari gehitu behar zaio, 2020an baino %3,3 gutxiago kobratzen dutela orain, Adeccok egindako ikerketaren arabera. Izan ere, txosten horren arabera, arabarrek 853 euro gutxiago kobratzen dute urtean. Ildo horretan, Madril da soldatarik altuena duen autonomia-erkidegoa.
