Gasteiz - Euskarak eta bere erabilerak indarra hartzen du Araban, eta gero eta gehiago iristen da lurraldeko saltoki, ostalaritza eta establezimendu ezberdinetara. Iritzi hori du, behintzat, Edurne Parro Aenkomerreko zuzendari kudeatzaileak. "Gaur egun, euskara beste lan-ildo bat da sektorearentzat, elementu garrantzitsua guretzat, besteak beste, euskal hiztunak gero eta gehiago hazten ari direlako eta, horrekin batera, logikoa denez, euskararen erabilera gizartearen esparru guztietan. Hori horrela izanda, funtsezkoa da norabide horretan urratsak egitea, zerbitzuak euskaraz eskaini ahal izateko eta establezimenduetan presentzia handiagoa izateko", adierazi zuen Parrok. Izan ere, merkataritza eta ostalaritza-establezimenduei eta beste zerbitzu batzuetan euskarak duen benetako egoera aztertu eta ezagutzeko asmoz, Aenkomerrek, Arabako Foru Aldundiarekin elkarlanean, inkesta bat egin die Arabako 330 saltoki desberdinei, eta ondorioztatu du %60 inguru gai dela bere bezeroekin euskaraz hitz egiteko.
"Emaitza garrantzitsuak lortu dira sektoreak gero eta zabalduagoa dagoen kontsumitzailearen profilera egokitzeko duen malgutasuna ezagutzeko, hala nola elkarrizketutako establezimenduen %58,18k gutxienez euskara ulertzeko gai den pertsona bat duela", nabarmendu zuen Edurne Parrok. Ildo beretik, Parrok adierazi zuenez, "kasuen %26,20an bermatzen da bezeroentzako euskarazko arreta; izan ere, beti dago hizkuntza dakien edo ulertzen duen norbait, eta kasuen %16,30ean euskaraz lan egiteko barne-taldeak sor litezke, lokal bereko hainbat pertsonak ulertzen baitute hizkuntza". Datuen banakapenarekin jarraituz, establezimenduen %12 inguruk erabiltzen dute euskara beren webgunean, eta zenbaki horiek ia %20raino igotzen dira sare sozialetan. Gainera, gaztelania beren web orrirako eta sare sozialetarako erabiltzen duten establezimendu askok euskara erabiltzen dute beren errotulu eta publizitate-karteletarako. Erakundeak atzo emandako datuen arabera, inkesta egin duten establezimenduen %45ek euskaraz errotulatzen eta egiten dituzte kartelak, hain zuzen ere.
Euskararen erabilerari buruzko datu bitxi gehiago ere ematen ditu inkestak, baita saltokietan hizkuntza hori gehiago jakiteko edo erabiltzeko nahiari buruz ere. Zehazki, inkesta egin duten pertsonen %42,10ek hizkuntzaren ezagutza hobetu nahi du, merkataritza eta ostalaritzara bideratutako oinarrizko prestakuntzaren bat eginez, eta %41ek "interes handia edo nahiko handia" du establezimenduean euskara sustatzeko.
Elkarrizketatutako establezimenduei dagokienez, %31,82k (105) Euskaraldian parte hartu zuten iaz, eta 106 langilek Belarriprest bezala parte hartu zuten eta beste 87k, Ahobizi. %45,20k Arabako kuadrilletako edo Gasteizko Udaleko Euskara Zerbitzuak ezagutzen ditu. "Jarduera honen helburua merkataritzaren eta ostalaritzaren sektorean euskararen presentzia eta erabilera areagotzea da. Azken helburua da gure merkataritzaren eta ostalaritzaren kulturaren parte izatea, eta euskara kudeatzea, bere kabuz, beste elementu bat bezala", aitortu zuen Edune Parrok.
Iritziak Edurne Parro Aenkomerreko zuzendari kudeatzailearekin batera, euskararen erabilera beren negozioetatik babesten eta bultzatzen duten bi merkatari ere izan ziren atzoko aurkezpenean. Biek azaldu zutenez, ideia ona iruditzen zaie hiriko saltokietan euskararen erabilera bultzatzea eta sustatzea, eta "bezeroa fidelizatzen" ere lagun dezake. Dendarietako bat Naroa Madinabeitia zen, Ezdakit moda dendako arduraduna. "Hedegile kalean hainbat saltoki ditugu euskaraz primeran hitz egiten dutenak eta zerbitzu mota hori ematen dugunak. Uste dut zerbitzu oso positiboa dela, izan ere, nire ustez, bezeroek eskertzen dute saltoki baten barruan hemen dugun hizkuntzan hitz egiko aukera izatea", esan zuen Naroak.
Bestalde, Boga oinetako dendako arduradun Shandra Barrosok ere zerbitzu hori herritarrentzat positiboa den zerbait bezala baloratu zuen: "Hedegilea kaleko bi dendariak gara, baina gure kalean merkatari asko daude euskaraz hitz egiten dutenak. Nire kasuan, uste dut zerbitzu hori ematea oso positiboa dela gure bezeroentzat, eta bai sumatzen dut egunetik egunera euskaraz gehiago hitz egiten dela kanpaina horiei esker", nabarmendu zuen.
Jarduera hori Aenkomerrek bultzatutako Araban Bai programaren barruan zegoen. Jarduera horrek, gainera, azken bezeroarekiko jarduketak barne hartzen zituen, merkataritza eta ostalaritza-sektoreak ildo horretan aurrera egin dezan bultzatzeko beraien inplikazioa bilatuz. Halaber, itxiera-gala bat egin zen, eta hainbat erakundek ez ezik, Aenkomerreko zuzendaritzako kideek, bezeroek eta negozioek ere hartu zuten beraien establezimenduetan euskararen presentzia handitzeko konpromisoa, horietako bakoitzak bere abiapuntua erreferentziatzat hartuta. Gainera, Arabako merkataritza-guneak animatzen ditu euskararen aldeko urratsak egiten jarraitzera.
Xehetasunez
Erabilera. Aenkomer Arabako Merkataritza eta Zerbitzuetako Enpresaburuak, Arabako Foru Aldundiarekin lankidetzan, 330 elkarrizketa egin zizkien 2019ko azken hiruhilekoan merkataritza eta ostalaritza-establezimenduei eta beste zerbitzu batzuei, sektorearen diagnostikoa egiteko eta beren eguneroko jardunean euskara nola erabiltzen duten jakiteko.
Helburua. Jarduera honen helburua merkataritzaren eta ostalaritzaren sektorean euskararen presentzia eta erabilera areagotzea da. Azken helburua da gure merkataritzaren eta ostalaritzaren kulturaren parte izatea, eta euskara kudeatzea, bere kabuz, beste elementu bat bezala, Edurne Parrok azaldu zuen bezala.
Esaldiak
Naroa "Hainbat saltoki , euskaraz primeran"
"Hedegile kalean hainbat saltoki ditugu euskaraz primeran hitz egiten dutenak eta zerbitzu mota hori ematen dugunak. Uste dut zerbitzu oso positiboa dela, izan ere, nire ustez, bezeroek eskertzen dute saltoki baten barruan hemen dugun hizkuntzan hitz egiko aukera izatea".
Edurne "Emaitza garrantzitsuak"
"Emaitza garrantzitsuak lortu dira sektoreak gero eta zabalduagoa dagoen kontsumitzailearen profilera egokitzeko duen malgutasuna ezagutzeko, hala nola elkarrizketutako establezimenduen %58,18k gutxienez euskara ulertzeko gai de pertsona bat duela".
Shandra "zerbitzu hori ematea, oso positiboa"
"Hedegilea kaleko bi dendariak gara, baina gure kalean merkatari asko daude euskaraz hitz egiten dutenak. Nire kasuan, uste dut zerbitzu hori ematea oso positiboa dela gure bezeroentzat".
