Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan gora egin du immigrazioak, baina Euskadik ere aurrera egin du gizarte inklusibo eta solidarioago baterantz. Eustat Euskal Estatistika Erakundeak egindako azken txostenaren arabera, iazko migrazio-saldo positiboa 3.500 pertsona gehiagokoa izan zen Euskal Autonomia Erkidegoan. Alde horretatik, Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak eta Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak jakinarazi dutenez, migrazio-saldo positibo horrekin batera, herritarren arteko elkartasuna ere handitu egin da, atzerritarrekiko diskriminaziorik eza desagerrarazteko, txostenaren arabera.

Hala, eta ildo beretik jarraituz, Eustatek egindako txostenaren arabera, iaz ia 39.500 immigrazio izan ziren, eta 2020an, berriz, 35.221. Datu horrek esan nahi du ia ehuneko hamabi puntuko igoera izan dela aurreko urtearekin alderatuta. Ildo beretik, emigrazio kopuruak ere gora egin du. Zehazki, 2020an 30.709 izatetik iaz 35.839 izatera igaro da. Horrek esan nahi du ia ehuneko 18 puntuko hazkundea izan dela, eta 3.588 pertsonako migrazio-saldoa izan dela. Gainera, nabarmendu behar da emigrazioen gehikuntza horren ondorioz migrazio-saldo hori aurreko urtekoa baino txikiagoa izan dela 924 pertsonatan (immigrazioak ugaritu diren arren).

Halaber, migrazio-saldoak bi aldi bereizi izan ditu joan den urtean. Urtarriletik ekainera, negatiboa izan zen (-2.496 pertsona). Aldiz, urtearen bigarren erdian positiboa izan zen (+6.084 pertsona). Lurraldeka, Araban saldoa positiboa izan zen, 1.179 pertsonarekin. Bizkaian 1.465era igo zen datu hori, eta Gipuzkoan 944. Izan ere, ehunekotan, Arabak bakarrik egin du gora aurreko urtearen aldean, %85,7ko gehikuntzarekin; Bizkaian %12,1 jaitsi da, eta Gipuzkoan %57,3. Hiriburuetan, bai Donostian bai Gasteizen, migrazio-saldoak positiboak dira, 665 eta 852 pertsonako gehikuntzekin, hurrenez hurren. Bilbok 35 pertsona galdu ditu. Euskal Autonomia Erkidegoaren eta gainerako autonomia-erkidegoen arteko mugimenduei dagokienez, iaz saldo negatiboa erregistratu zen (-573 pertsona). Datu horrek aurreko urtearekin alderatuta igoera bat erakusten du (-733). Bestalde, atzerriko herrialdeekiko saldoa, positiboa bada ere (4.161 pertsona), txikiagoa da 2020koa baino (5.245 pertsona).

Aita inmigrante bat alabarekin paseatzen. | ARGAZKIA: EP

Immigrazio-mugimenduak eta emigrazio-mugimenduak azaltzen dituzten estatistika eta datu horiez gain, txostenak kanpoko mugikortasun-tasa ere zehazten du, eta txikia izaten jarraitzen duela baieztatzen du. Hala, “kanpoko edo erkidegoz kanpoko mugikortasun geografikoak 2021ean Euskal AEko 1.000 biztanletik 34,3ri eragin die, hau da, aurreko urtekoa baino 4 puntu handiagoa izan da, baina autonomia-erkidegoetakoa baino 6 puntu txikiagoa; izan ere, 1.000 biztanletik 40,4 mugitu ziren batez beste. Lurraldez lurralde, Araban ‰39,3 izan zen, Bizkaian ‰33,4 eta Gipuzkoan ‰33,5”, zehazten da txostenean. Gainera, autonomia-erkidego desberdinekiko migrazio-mugimenduak kontuan hartuta, aipatu behar da horietako seirekin migrazio-saldo positiboa izan zuela Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak. Aldiz, beste hamaikarekin, migrazio-saldo negatiboa.

EUSKADIN

Zehazki, Eustaten arabera, “Euskal AEren eta gainerako autonomia-erkidegoen arteko migrazio-mugimenduak kontuan hartuta, Euskal AEk horietako 6rekin migrazio-saldo positiboa izan zuen, eta gainerako 11kin saldo negatiboa. 2021ean -1.206 pertsonako saldo negatiboak izan ziren eta aurreko urtean saldo negatiboak -2.600 pertsonakoak izan ziren”. Gainera, Euskal Autonomia Erkidegoko joale gehien erakarri zuten autonomia-erkidegoak hauek izan ziren, eta hurrenkera horretan: Gaztela eta Leon, Madril, Kantabria eta Katalunia. “Lau autonomia-erkidego horiek jaso zituzten gure autonomia-erkidegoa beste batzuetara joateko utzi zuten pertsonen %50”, erantsi egiten da txostenean. Eta azpimarratzen da: “Autonomia-erkidego horiek izan ziren immigrante gehien ekarri zutenak ere, honako beheranzko hurrenkeran: Madril, Gaztela eta Leon, Kantabria eta Katalunia. Lau autonomia-erkidego horietatik etorri ziren Estatutik iritsitako immigrante guztien %49. Andaluzia da saldo positibo altuena ekarri duen autonomia-erkidegoa (281 pertsonakoa), eta Kantabria saldo negatiboena duena, -348 pertsonakoa. Emigratzaileen batez besteko adina, 37,7 urte, handiagoa izan zen immigratzaileena baino (34,1 urte). 20-39 urte bitarteko pertsonek immigrazioen %48 egin zituzten, eta emigrazioen %46”. Ildo beretik jarraituz, sexuari dagokionez, ehunekoak mantendu egin dira: gizonak etorkinen ehuneko 53 dira. Emakumeak, %47. Era berean, an-tzera, emigratzaileen %54 gizonak dira, eta %46 emakumeak. “Atzerriko nazionalitatea duten pertsonen immigrazioak 22.721 izan ziren 2021ean. Haietatik 6.408 beste autonomia-erkidego batzuetatik etorri ziren, batez ere Madriletik, Kataluniatik eta Andaluziatik, eta 16.363 zuzenean atzerritik. Bestalde, atzerritarren emigrazioak 16.167 izan ziren, guztien %45, eta %72 atzerriko herrialderen batera joan ziren. Horrela, atzerritarren saldoa positiboa izan zen: 6.604 pertsona”, nabarmentzen denez.

Xehetasunez

  • Txostena. Eustatek egindako txostenaren arabera, iaz ia 39.500 immigrazio izan ziren, eta 2020an, berriz, 35.221. Datu horrek esan nahi du ia ehuneko hamabi puntuko igoera izan dela aurreko urtearekin alderatuta. Ildo beretik, emigrazio kopuruak ere gora egin du. Zehazki, 2020an 30.709 izatetik iaz 35.839 izatera igaro da. Horrek esan nahi du ia ehuneko 18 puntuko hazkundea izan dela, eta 3.588 pertsonako migrazio-saldoa izan dela. Gainera, nabarmendu behar da emigrazioen gehikuntza horren ondorioz migrazio-saldo hori aurreko urtekoa baino txikiagoa izan dela 924 pertsonatan (immigrazioak ugaritu diren arren). Halaber, migrazio-saldoak bi aldi bereizi izan ditu joan den urtean. Urtarriletik ekainera, negatiboa izan zen (-2.496 pertsona). Aldiz, urtearen bigarren erdian positiboa izan zen (+6.084 pertsona).
  • Lurraldeka. Lurraldeka, Araban saldoa positiboa izan zen, 1.179 pertsonarekin. Bizkaian 1.465era igo zen datu hori, eta Gipuzkoan 944. Izan ere, ehunekotan, Arabak bakarrik egin du gora aurreko urtearen aldean, %85,7ko gehikuntzarekin; Bizkaian %12,1 jaitsi da, eta Gipuzkoan %57,3. Hiriburuetan, bai Donostian bai Gasteizen, migrazio-saldoak positiboak dira, 665 eta 852 pertsonako gehikuntzekin, hurrenez hurren. Bilbok 35 pertsona galdu ditu. Euskal Autonomia Erkidegoaren eta gainerako autonomia-erkidegoen arteko mugimenduei dagokienez, iaz saldo negatiboa erregistratu zen (-573 pertsona). Datu horrek aurreko urtearekin alderatuta igoera bat erakusten du (-733). Bestalde, atzerriko herrialdeekiko saldoa, positiboa bada ere (4.161 pertsona), txikiagoa da 2020koa baino (5.245 pertsona).


Euskal Autonomia Erkidegoko barruko mugimenduak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako biztanleak etxez aldatzen direnean, % 67tan erkidegoan bertan geratzen dira

Eustatek egindako txostenaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko biztanleen ehuneko hamar puntutan baino gehiagotan aldatu zen bizilekua iaz. Horixe da Euskadiko Erkidego barruko aldien ia %70etan egiten den mugikortasuna. Hau da, EAEko biztanleriaren %10,5ek bizileku-aldaketaren bat egin zuen 2021ean. Ohiko bizileku-aldaketa horien %67 autonomia-erkidegoan bertan egin ziren eta gainerakoak autonomia-erkidegotik kanpora.

Ildo beretik, Euskal AEn ohiko bizileku aldaketak 229.926 izan ziren guztira. Horietatik 99.981 udalerri berean egindako bizileku-aldaketak izan ziren. Autonomia-erkidego barruko mugimendua, hau da, jatorria eta helmuga Euskal AEAko udalerriak dituena, 54.679koa izan zen. “Era berean, kanpoko edo erkidegoz kanpoko immigrazioak, hau da, jatorria autonomia-erkidegotik kanpora duten eta helmuga Euskal AE duten immigrazioak 39.427 izan ziren; horietatik 19.615 atzerritik iritsi ziren. Hori %15,8ko igoera da 2020ko zifrekin alderatuta”, nabarmentzen da txostenean. Azkenik, kanpoko edo erkidegoz kanpoko emigrazioak, hau da, autonomia-erkidegoko udalerri batetik autonomia-erkidegotik kanpora izandako bizileku-aldaketak, 35.839 izan ziren; eta horietatik %43k (15.454) atzerria izan zuten helmuga.

Bukatzeko, aipatu behar da Ikuspegik emandako datu gisa Arabako biztanleria 334.304 herritarrekoa dela, eta horietatik ia 45.000 atzerritarrak direla. Hau da, Arabako biztanleen ia %18 atzerritarrak dira. – E.F.D.

Inoiz baino euskal gizarte inklusiboagoa eta solidarioagoa

Eusko Jaurlaritzak berriki jakinarazi du gizarteak aurrera egin duela gizarteratze handiagorantz 

Immigrazioak gora egin du, baina immigrazioarekiko eta bizikidetzarekiko pertzepzioa ere hobetzen da. Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak urtero txosten bat egiten du euskal gizarteak atzerritar jatorriko biztanleekiko dituen pertzepzioak eta jarrerak aztertzeko. Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak ildo horretan argitaratutako azken txostenaren arabera, iazkoa “bereziki gogorra” izan zen egoera ekonomiko eta sozial “kritiko” batera behartutako pertsona eta familia asko dituzten herritarren-tzat. Hala ere, txostenaren ondorioetako bat da, tolerantziarik ezetik urrun, gizartea inoiz baino ulerkorrago agertu dela egoera horren aurrean.

Hala, Eusko Jaurlaritzaren esanetan, “2021. urtea bereziki gogorra izan da herritarrentzat, pertsona eta familia asko ekonomia- eta gizarte-egoera kritikoa bizitzen ari baita. Hala ere, Ikuspegiren ondorioetako bat honako hau da: Testuinguru horretan, tolerantziak behera egin beharrean, EAEko gizarteak elkartasuna areagotu du eta ulerkorrago agertu da, eta jatorri atzerritarra duten pertsonen inguruan jarrera inklusiboagoa eta toleranteagoa erakutsi du”.

Bestalde, eta ildo horretatik jarraituz, “EAEko gizartea oso zabala da sexu- eta genero-aniztasunaren aurrean, baina aitortzen du LGTBI kolektiboak bereizkeria jasaten duela eremu batzuetan. Hala islatzen du Neurtu 2021. EAEko aniztasunari buruzko barometroa: sexu- eta genero-aniztasunarekiko pertzepzioak eta jarrerak txostenak; txostena Ikuspegik egin du. 2021eko lehen edizio honetan, inkestaren ardatzak sexu- eta genero-aniztasunarekiko jarrerak eta LGTBI kolektiboa dira”, gaineratu zuten Eusko Jaurlaritzatik. Gainera, ikusgarritasunari eta gizarte-adierazpenari dagokienez, biztanleen % 60 inguruk aitortzen dute LGTBI kolektiboak ikusezintasuna eta mugak jasaten dituztela haien identitatea aske adierazteko orduan. Inkesta bete dutenen “% 91,4 inguruk uste dute positiboa dela berezko genero-identitatea errespetatzea administrazio publikoaren aldetik arreta jasotzean; ildo beretik, %82,2k onartzen dute dokumentazio ofizialak “gizon” eta “emakume” aukera tradizionalak baino genero-aukera gehiago jasotzea. Gainera, biztanleen %86,8 osasun-sistema publikoak sexua berreslei-tzeko eskubidea bermatzearen alde daude”. – E.F.D.

Xehetasunez

  • Esaldia. “2021. urtea bereziki gogorra izan da herritarrentzat, pertsona eta familia asko ekonomia- eta gizarte-egoera kritikoa bizitzen ari baita. Hala ere, Ikuspegiren ondorioetako bat honako hau da: Testuinguru horretan, tolerantziak behera egin beharrean, EAEko gizarteak elkartasuna areagotu du eta ulerkorrago agertu da, eta jatorri atzerritarra duten pertsonen inguruan jarrera inklusiboagoa eta toleranteagoa erakutsi du”.
  • Datuak. Eusko Jaurlaritzatik azaldu dutenez, Euskal Autonomia Erkidegoko biztanleen “%50 baino gehiagok diote entzun edo ikusi dituztela komentario edo zurrumurru negatiboak baten baten inguruan, haren sexu-orientazioagatik eta/edo sexu- edo genero-identitateagatik, bai eta isekak, bromak, txisteak, imitazioak edo keinu iraingarriak ere. Biztanleen %42,5ek esan dute, era berean, isekak entzun dituztela, hala nola marikoia, maritxua edo trabeloa; %17,9k esan dute badakitela kasu batzuetan, arrazoi berengatik, pertsona edo talde bat baztertu izan dela, parte hartzen utzi ez zaiola edo isolatu izan dela”. Horrela, eta horregatik, Immigrazioak gora egin du, baina immigrazioarekiko eta bizikidetzarekiko pertzepzioa ere hobetzen da.