MIREN AGUR MEABE
Lekeitioko portuan dago nire taberna, bar irlandesa, The Willow's Tavern. Noizean behin joaten naiz, wifi daukalako, eta Aitor Erkiagak, jabeak, beti ipintzen dizkit bi azeituna bermutean, lanerako animoak emanez bezala. Eskertzen diot mimo txiki hori.
Txoko batean jesartzen naiz, arrantzaleen argazki zuri-beltzen artean, latoizko iparrorratza, barakuilu bat, koral zatiak, makailau-gibel olio botilatxoa eta karta geografikoak ageri diren kristalezko armairuaren atzealdean. Letoizko kriseiluen azpian ekiten diot esaldiak -nora eramango nauten ez dakidan abiapuntuak- zirriborra-tzeari, Sahatsaren Tabernan.
Betidanik izan dut sahatsa zuhaitz kutuna: sahatsaren adar fin malguek beherantz egiten dute; eta adaburuek, berriz, gorantz, multzoka, purrustila handien antzera. Txinatarra jatorriz, maitasun minduaren sinboloa da, kondaira baten arabera.
Baliteke hala izatea zuhaitzaren hosto txikiek urari bezala, gure begiek ere laztan egiten diotelako eskuratu ezin dutenari, gure atzamarrek dei, eta berben zurrumurruak ongi-nahia opatzen. Agur esateko orduan, sahatsa legez, ahala eta ezina gara, aldi berean.
Sahatsak lurrean josita dauzka sustraiak; ez du pausorik luzatuko, toki jakinean geldi. Ibaiertz bakartian min ematen dio uraren mihise ibiltariak. Ematen du galdezka ari zaiola: "Nora zoaz? Zeuri begira nago, neu, hemen naukazu! Itzul zaitez, laino, euri edo txingor gisa bada ere".
The Willow's Tavern, nire idazle-taberna, pentsatu gabe, aitzakia bihurtu zait sahatsari buruz hitz egiteko, eta sahatsa, amodio penatuari buruz jarduteko. Seguruenik horregatik etorri zaizkit gogora Denise Brassard kanadar poetaren lerro hauek: "... eta zure keinu eroapentsuek ibaia topa dezatenean, ni zutitu egingo naiz, sahats dan-tzari bat bezala". Ironiaz galdetu behar ea norena den eroapena, sahatsarena ez bada.
Bihotzen arteko distantzia minzorra menderatzeko, hona hemen, bada, letra hauek ere dantzari zutitu nahian, azeituna parea lagun, eguerdi triste batean.
HARKAITZ CANO
Alkohola pozoia dela eta kamareroak konfesoreak, hori esanda ez diogu deus berria. Motel antzean akaba-tzen gaituzten pozoirik gabe bizirautea zaila litzatekeela esatea ere soberan dago. Sanchez-Ostizi irakurritakoa dela uste dut: prostitutek eta kamareroek egunargiz diosal egiten badizute, baduzu auzoz aldatzeko tenore.
Karmelok Akerren lehen garagardoa hartzera gonbidatu ninduenean sentitu nintzen hirian integratuta. Karmelo C. Iribarren kamarero izateaz gain poeta ere bazela jakingo nuen aurki, 'Desde el fondo de la barra' poemarioaren egile handia.
Azkar zahartzen diren zaharberritze penagarri eta kitschetara ohitu gaitu bizi dugun nortasun apartsuko garaiak: txatartegira daramatzate behialako zinkezko eta eztainuzko kontuarrak zein kafe-makina antzinakoak. Udal araudietan, xehetasun gehiegi tabernetako komunen metro koadroen gainean eta gutxiegi enkantuari buruz. Donostiako Konstituzio Plazan goizeko kafeetarako konspiraziogune eta zitaleku zital izan genuen Lanbroa taberna birrindu dute. Gott izen-deskalabroa ipini diote orain, garai batean Trumoi eta gero -eboluzio logiko xarmanta medio- Lanbroa bihurtu zen hari. Gott jainkoa ei da alemanez. Jainkoarengan federik banu bekatu deituko nioke.
Hirietako Alde Zaharrak biberoi erraldoiak izan dira beti: frustrazioa hustu eta kemena edoskitzeko guneak tabernak. Dantzarako eta horditzeko, hizketategi eta begiradategi eta igurztegi. Sasoi batean ildo musikal-editoriala ere bazuten: "Gaueko ordubiak badira, ziur The Cure jartzen ari direla Itxason". Gero eta gutxiago dira bezeria eta taberna elkarrekin zahartzen diren kasuak. Birgaitu ostean antzinako idiosinkrasia eta atmosfera mantentzen dutenak, haien buruarekiko eta haien bezeriarekiko errespetu hutsez. Hogei urte daramatzagu zenbait taberna bisita-tzen, eta, gutxi-asko, jende berbera ikusten dugu, hogei urte zaharrago. Putrearen Kinta. Los Garrapata. Izengoitiak jarri dizkiegu inguruko koadrilei. Ekosistema baten parte sentitzen gara.
Hurrengo delitu ekologikoaren zain gaude. Noiz zaharberrituko gaituzten beldur. Beste erronda bat, arren.