Rubén Gimeno Euskal Herriko Gazte Orkestrako (EGO) eta Madrilgo Erkidegoko Gazte Orkestrako (JORCAM) Zuzendari Artistikoa da gaur egun. Era berean, Orquqesta Sinfónica del Vallés-eko Zuzendari titularra izan da. Zuzendari gonbidatu bezala Espainiako orkestra askorekin kolaboratu du: Euskadiko Orkestra (EOS), Bilboko Orkestra Sinfonikoa (BOS), Galiziako Orkestra Sinfonikoa, Espainiako Orkestra Nazionala, Tenerifeko Orkestra Sinfonikoa, Asturiasko Printzerriko Orkestra Sinfonikoa, Gaztela eta Leongo Orkestra Sinfonikoa, Malagako Orkestra, Valentziako Orkestra, Bartzelonako Orkestra eta Kataluiniako Orkestra Nazionala, Granada Hiriko Orkestra, Oviedoko Filarmonikoa, Madrilgo Erkidegoko Orkestra, Palau de les Arts-eko Orkestra eta Gran Teatre del Liceu-ko Orkestra.
Egun hauetan hasi dituzue kontzertuak. Zer moduz doaz?
–Bai, kontzertu asko izan ditut aste honetan, baina amaitu ditut, oso pozik nago egindako lanarekin, eta orain adrenalina pixka bat jaisten, hain egun biziak bizi ondoren.
Zer programazio daukazu aurreikusita datozen egunetarako?
–Orain, hilaren 11tik aurrera, Euskal Herria EGO orkestrarekin hasiko naiz programazio bizi batekin, eta kontzertu ugari izango ditugu programatuta Hondarribian, Bilbon, Donostian eta Gasteizen egiten dugun ohiko biran. Hauek dira uztailerako nire hurrengo konpromisoak. Baina abuztuan ere lanean jarraituko dut. Oso pozik nago, hain lan polita eta agenda betea, pozik nago, ezin naiz kexatu uda eta daukagun programazio guztiaz.
Nolakoa da musikari gazteekin lan egitea? Zer aholku ematen zaizkie etorkizun profesionala ziurgabea dela jakinda?
–Egia da gaur egun lehen baino paradigma handiagoan gaudela. Ni biolinista izateko prestatzen ari nintzenean, artistekin egoteko une bat zen, lan asko zegoen guretzat, artista asko behar ziren orduan lan egiteko, musikan aritzen zen jende kopurua gaur egungoa baino txikiagoa zelako. Gaur egun, lanbide horretan ari diren gazte asko eta, gainera, gure garaian baino askoz ere prestatuagoak daude. Horrek esan nahi du orkestran lan egitea askoz ere zailagoa izango dela. Baina kontzeptua aldatu behar dugu. Musikako ikasleen azken asmoa ez da orkestra batean lan egitea izan behar bakarrik. Gure asmoa ezin da orkestra batean lan egitea soilik izan. Musikan bizitzeko modu asko daude. Beste lan batzuk ere egin dezakegu musikaren munduan eta egiten dugunarekin zoriontsu izan gaitezke, gure bokazioa baita. Horregatik, nire ustez, gure lana da musika eremu guztietan garatzea. Musikari berriei erakutsi behar diegu musikan bide asko daudela, baina bideak aztertzen ikasi behar direla.
EGOn, zenbat ikasle berri prestatzen dira urtean?
–Ez dago kopuru zehatza, urtetik urtera aldatu egiten da, egiten dugun berritzearen arabera, baina 30 pertsona inguru, esan dezaket. Bakoitzak daramatzan urteen arabera, kasu bakoitza aztertzen ditugu, eta aurreko urteko ikasle bakoitza jarraitu nahi izanez gero, oraindik lagundu diezaiekegun aztertzen dugu. EGO aukera bat gehiago da ikasleen bidean, baina gure atzetik Europako beste orkestra gazte batzuk eta beste proiektu batzuk ere etortzen dira. Aurten berrikuntza ona izan dugu. Bi urtez ia orkestra berarekin lan egin ondoren, beste berre batekin lan egingo dugu orain. EGOn, gure lana musikariek beren karreretan aurrera egin dezaten laguntzea, prestatzea eta bultzada hori ematea da.
Lehen esan duzun bezala, gero eta jende prestatuago iristen da EGOra. Zer ikasten dute zuekin?
–Gurekin egiten duten lana lehen mailakoa da, orkestra-musikan egiten dutelako lan eta nik uste dut hori oso onuragarria dela haientzat. Kalitatearen eskakizun-estandarrak altuak dira eta beste maila batera pasatzen dira. Gainera, bide horretan, haien antzeko maila duten lagunak aurkitzen dituzte, eta horrek maila orokorra nahiko altua izatea eragiten du. Benetako mundu profesionaletik ahalik eta hurbilen eta egiazkoen izaten saiatzen gara.
Zer ikasten duzu zuk, zer ematen dizu zuri, zuzendari artistiko gisa?
–Niretzat oso polita da, esperientzia benetan polita. Gazteekin lan egiteak duen gauzarik garrantzitsuena da aukerez bete nahi duen motxila batekin etortzen direla; ia errepertorio guztia haiek lehen aldiz jotzen duten musika da. Edozein ideiatarako prest daude, ez dute aldez aurretik pentsatutako ideiarik, eta dena gustatzen zaie, informazio asko jasotzen dute, eta hori lehen aldiz bizi egiten dute, eta oso polita da. Niretzat ere lehen aldia dela sentiarazten didate.
Hiru urte dituzu zuzendari lanetan, konfinamendu betean hasi zinen. Zer balorazio egiten duzu hiru urte hauei buruz?
–Bai, hasi nintzenean oso garai berezian geunden musikalki hitz egiten, baina baita sozialki ere. Egia esan, pandemian ere, unerik gogorrenetan, oso muturreko osasun-baldintzak zituzten topaketak aurrera ateratzea lortu genuen, eta oso harro gaude horretaz, une txarretan ere lanean jarraitu genuelako. Ondoren, pausu nabarmenak ematea ere lortu dugu. Adibidez, nire anaia den Gustavo Gimeno bezalako nazioarteko izenaren zuzendariak izatea lortu dugu, gure proiektuan konfiantza handia dutelako, eta hori guretzat, EGO bezala, luxu handia da. Proiektuaren anbizioa indartsua da eta eszenatoki handiak lortzen ari gara.
Uste duzu entzuleek musikariak musikari profesional edo ikasle gisa baloratzen dituztela kontzertu hauetan?
–Musikari gisa baloratzen dituztela uste dut. Ez dut uste ikusleek ikasle-kontzertu batean daudela iruditzen zaienik; nik uste dut lortutako maila entzuleak benetako orkestra batean esertzeko adinakoa dela. Ikusleek gazteen kontzertu batez gozatzen dute, baina mailaz.