Ez zaio gustatzen boluntario izateak dakarkionaz hitz egitea. Laguntza herrialde jakin batzuk kolonizatu izanagatik ordaintzeke dagoen zorra dela ziurtatzen du. Boluntario izateari esker ikusten dituen alderdi gogorrenez hitz egitea nahiago du. Helena Ruiz de Azua komunikazio-teknikaria da Zaporeak elkarte altruistan, baina aspalditik da bertako boluntarioa ere. Horregatik, irmotasunez, laguntzen duen gauzarik gogorrena pertsona askok bizi duten egoera ikustea dela dio, herrialde askoren errealitate gogorra.

Elkartearen boluntarioa da hasiera-hasieratik. Zer da zuretzat politena Lesbos-en laguntzeari dagokionez?

-Ez zait asko gustatzen ikuspegi hori, azkenean zortea besterik ez da gu egoera horretan egotea. Jabetu behar dugu hegoaldeko herrialde askorekin zor bat dugula haiek kolonizatu, ustiatu eta abarrengatik. Eta, gainera, gure lanaren zati handi bat ezinezkoa izango litzateke errefuxiaturen laguntzarik gabe, hau da, beraiek dira sukaldean laguntzen digutenak eta beren gustuen arabera janaria prestatzen erakutsi digutenak, janari hori gehiago goza dezaten.

Eta gogorrena?

-Gogorrena errefuxiatuek bizi duten errealitateaz jabetzea da. Gu boluntario gisa iritsi eta bagoaz, baina haiek han geratzen dira. Laguntza ematen duten erakunde eta pertsona solidarioak egon arren, erakundeek eta herrialdeek ez badituzte harrera-mekanismoak azkartzen edo ematen...

Lesbosera joan zara?

-Zaporesekin dudan istorioa atzetik dator. 2016. urtean hasi nintzen Gipuzkoako ordezkaritzan eta ekitaldietan parte hartzen. Abuztuan Chios uhartera joan nintzen lehen aldiz, hasieran elkarteak han egiten zuelako lan, -gero Atenasen eta Patrasen-. Abenduan eta urtarrilean itzuli nintzen berriro.

Nolakoa izan zen zure esperientzia zure lehen bidaian?

-Duela bost urte joan nintzen, eta oraindik ere lanean jarraitzen dut hemen. Imajinatu ezazu orduan zein ona izan zen.

Zer iruditu zitzaizun deigarriena?

-Alde positiboan jendeak erakusten duen erresistentzia eta erresilientzia daude. Egoera txarretanbizi dira, urteak behar dituzten tramite burokratiko batzuen zain, eta, hala ere, antolatu egiten dira zelaia garbi edukitzeko, haien artean jarduerak egiteko, gimnasioak, hizkuntzak, erditze-klaseak... Hori oso deigarria iruditzen zait; bizitzen ari diren egoera deserosoak dituzte. Guk uste ez ditugun egoerak bizi dituzte, eta, gainera, inkontzientziagatik edo interes faltagatik baimentzen eta legitimatzen ari gara hori.