Abenduaren 24a. Familiako topaketak, janariz betetako mahaiak, gabon-kantak jotzen, itsaskia, arkumea eta txokolate asko. Baina aurten topaketa horiek inoiz baino desberdinagoak izan behar dute. Elkartzen diren familiek burbuila-taldeak izan behar dute, eta, beste behin ere, covid-19aren pandemia honetan, erantzukizunari deitzen zaio berriro, urtarrilean koronabirus kasuak ugaritu ez daitezen, hirugarren olatua eraginez. DIARIO DE NOTICIAS DE ALAVA egunkariak hainbat aditurekin hitz egin du Gabon seguruenetarako gomendio-gida bat egiteko. Hala, Miren Basaras UPV/EHUko covid-19aren arduradunak, Anton Erkorekak, Medikuntza Museoko zuzendariak eta Cesar San Juanek, EHUko Gizarte Psikologia Saileko irakasleak, gomendio-gida bat egin dute, eta egunkari honetan beren gabonak nolakoak izango diren azaldu dute. Garrantzitsua da, azaldu dutenez, gomendio guztiak ondo egitea, urtarrilean koronabirus-kasuak berriro igo ez daitezen.
Familia elkartuz gero: Ongi aireztatutako espazioak
Gabon-gaua edo eguberrietako bazkaria pasatzeko elkartzea erabakiz gero, egokiena da espazioak ondo aireztatuta edukitzea, hotza izan arren. Horregatik, afaltzen ari den lekuko leihoa etxeko beste leiho batekin batera irekita edukitzea gomendatzen dute, korronte txiki bat sortzeko.
Komunean: Paperezko zapiak, eskuoihala baino
Eskuak garbitzeko orduan, garran-tzitsua da ez partekatzea toalla elkarrekin bizi ez diren kide guztiek. Horregatik, garrantzitsua da paperezko zapiak edukitzea eskuak lehortzeko, bai eta zabor-ontzi bat ere, ondoren paper hori botatzeko.
Mahaian: Batzuk besteen aurrean ez esertzea
Mahaian esertzeko orduan, oso garrantzitsua da nola egin. Alde batetik, adituek gomendatzen dute batzuk besteen aurrean ez esertzea. Hori horrela da gonbidatu batek birusaren partikular bat emititzen badu senide batengana irits ez dadin. Gainera, garrantzitsua da, halaber, elkarrekin bizi diren familiak elkarrekin bizi ez diren gainerako senideekin baino gehiago egotea eta pertsona horietatik ahal den neurrian urruntzea.
Sukaldean: Janaria egiten duenak, maskara jantzita eraman behar du
Janaria prestatzerakoan, garran-tzitsua da maskara uneoro jarrita eramatea. Prebentzio-neurri bat da, janaria prestatzen ari den pertsona asintomatikoa izanez gero, besteei babesteko.
Kideak: Zenbat eta gutxiago, hobeto
Garrantzitsua da senideak elkartuko diren etxebizitzaren espazioa kontuan hartzea. Horregatik, adituek gomendatzen dute espazioa handiegia ez bada, zenbat eta senide gutxiago elkartu hobeto. Ez da ahaztu behar gehieneko edukiera hamar laguneko topaketa dela.
Platerak: Ez da elikagairik partekatu behar
Normalean, otarrainxkak, urdaiazpikoa, patea... mahaiaren erdian jartzen dira, familiakoekin partekatzeko. Hala ere, garrantzitsua da aurten platerak prestaturik ateratzea sukaldetik, senitarteko bakoitzak jango duen janariarekin, eta familiako kide guztiek ez partekatzea platera.
Gomendio nagusia: Espazio itxi batean elkartzea saihestea
Adituek aholkatzen dute egunean zehar familiarekin espazio irekietan elkartzea komeni dela, gela itxi batean jarri beharrik gabe. Goizean biltzea paseatzeko, mendira joateko, parke batean hitz egiteko... Gabon desberdin baina seguruetarako arriskuan jarri gabe lotzen duten neurriak dira.
Sintoma arinak: Edozein sintomarekin, txikia izanda ere, isolatu
Edozein sintoma izanez gero, txikia izanda ere (eztarriko karraspa-tze bat, adibidez), garrantzitsua da familiako gainerakoetatik isolatzea eta ez joatea familiarekin elkartzera. Koronabirusa asintomatikoa da birusa izan dezaketen pertsona askorentzat, baina neke txiki bat edo ondoeza orokorra sumatu besterik ez dute egiten.
Horregatik, garrantzitsua da edozein minen aurrean familiako gainerako kideak babestea.
Jan ondoren: Afaldu eta gero maskara jarri behar da berriro ere
Bazkaldu ondoren, garrantzitsua da maskara berriz janztea, nahiz eta mahaian hizketan jarraitu. Jaten ari garenean bakarrik kendu behar da maskara; gero, gau osoan, maskara jarri behar da berriro, eta maskararekin jarraitu, elkarrekin bizi ez diren pertsonen arteko harremana amaitu arte, hirurek azaldu dutenez.
"Nire familian neurri guztiak errespetatuko ditugu. Jendearen erantzukizuna eskatu behar da"
Psikologia sozialeko irakaslea (EHU)
"Familia txikia gara, eta familia-gunea bi ahizparekin soilik elkartuko gara. Zuhurrak izan behar dugu"
Covid-19 Zaintza Batzordea kudeatzeko arduraduna
"Pandemiaren bihotzean gaude, argia ikusten da tunelaren amaieran, baina Gabonak garai kritikoak dira"
Medikuntza Museoko zuzendaria
