BADAGO zazpi kilometroko ibilbideeder bat, pottoka urdinekinmarkatutakoa, Urdazubi, Zugarramurdieta Sarako kobazuloaklotzen dituena. Txango horretan, egun etaordu egokian tokatuz gero, usain batzabaltzen da basoan barrena, ibiltariakbidetik atera eta kobazulo batera erakartzendituena: Javier Halty leizebarruan erretzen ari den arkumeena.

Duela berrogei bat urte, Halty familiak jatetxeajarri zuen euren baserrian, Errotaxarreko Bordan(Zugarramurdin). Jangela berezi baterantsi zioten ondoren: oso gertu, basoarenerdian dauden kareharrizko leizeen barruan,hain zuzen. Martxoan eguraldi onarekin hasieta urriko lehenengo hotzak iritsi bitartean,zikiro-jate bikainak antolatzen dituzte bertandozenaka lagunentzat: berrehun ere sar daitezkekoba barruko mahai luzeetan, kandelenargitan eta askotan akordeoi eta kantuen pozetan.Bertara iristeko, Zugarramurdiko plazan, elizarenparetik gora doan kalea hartuko dugu.Bidegurutzean eskuinera joango gara, hilerrirantz,eta errepide txiki hori jarraitukodugu, baserri batzuk igaroz, beste bidegurutzebateraino iritsi arte. Eskuinera eta beherajarraituz, Halty jatetxea topatuko dugu.

Javier Halty goiz hasten da oturuntza prestatzen:hamarrak aldera, haritz egurrarekin suapiztu eta txingarra prestatzen du, gero bildotserdibituak burruntzietan zeharkatu eta sutanjartzeko. Hiru ordu inguru behar ditu haragiakmantso eta ondo erretzeko, eta laguntzaileekharpeko jangela prestatzen duten bitartean,Javier etengabe aritzen da, minutu gutxiro,haragiari bueltak eta bueltak ematen. Lasterhasten da arkumearen gantza urtzen eta tantakairristatzen, haragia karamelu kolorea hartzen, basoan usain tentagarria hedatzen.Eta berehala azaldu dira inguruetako ibiltariak,jakin-minez eta tripa-zorriz. “Haragiarenusainera gatoz, euliak bezala”, dio batek.

Ulertzekoa da, beraz, Javierrek marketinarekinduen kezka urria: “Publizitatea ez dugusobera maite”, dio. Gustura egon den jendeakahoz aho zabaltzen du gomendioa, eta Lapurdikoturismo agentzia batzuekin tratuak ereegiten dituzte, zikiro-jatea turista taldeeieskaintzeko. Gaur Urruñako eta Azkaineko bitalde datoz, baita Alemaniako turista multzohandi bat, eta azken hamabost urteetan hutsikegin ez duen bikote katalan bat: 135 lagun guztira.Baserriko jatetxean badago aukerarik,baina kobako menua finkoa da: aperitifa (sangria,martini gorria eta zukuak), zizka-mizkak,arkumea babarrun zuri edo entsaladarekin,gazta, pastela, ardoa eta kafea. Dena 24 eurotan.

Haragia ondo erreta dagoenean, azken ukituberezia ematen dio Haltyk, “salmuera” deitzendion saltsa usaintsuarekin: ozpina, baratxuria,ezkaia, piper beltza eta gatza. Hasi diramahaietan haragia banatzen, hasi dira kantuak,kostako da jendea mahaitik altxatzea…