Elektrizitatearen merkatua enpresa handien negozio emankorra da. Izan ere, enpresa handi horiek sektoreko enpresa txikiek baino informazio gehiago erabiltzen dute, eta, beraz, ahalmen handiagoa hartzen dute. Horren aurka borrokatzeko, hain zuzen, Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHU) azterketa bat egin du merkatu elektrikoen aurreikuspenak hobetzeko ereduak aztertuz.
Hala, argindar-merkatuko parte-hartzaileentzat ezinbestekoa da argindarraren prezioen aurreikuspenak ahalik eta zehatzenak izatea, elektrizitate-konpainia handiekin lehiatu ahal izateko. Horretarako, baina, aldagai asko hartu behar dira kontuan. Argindarraren saltoak, hau da, iraupen laburreko prezio-aldaketa handiak, ereduetan kontuan izan beharreko funtsezko osagaia direla baieztatu du UPV/EHUko Ekonomia Analisiaren Oinarriak II sailean egindako ikerketa batek.
"Elektrizitatearen prezioak ahalik eta zehatzen aurreikustea lortzen badugu, litekeena da sektoreko enpresa txikiek ere informazio osoagoa jasotzea, eta horrenbestez, elektrizitate-konpainia handien merkatu-botere hori apurtxo bat gutxitzea eta merkatu elektriko lehiakorrago bat sortzea", azaldu du Peru Muniain Izaguirre UPV/EHUko Ekonomia Analisiaren Oinarriak II saileko ikertzaileak eta Bilboko Ingeniaritza Eskolako Matematika Aplikatuaren saileko irakasleak.
Ildo horretatik, eta bere hitzetan, "lan honetan argindar-merkatuetako aurreikuspenak hobetzeko eredu ezberdinak aztertu ditugu", esan eta gaineratu du: "Argindarraren prezioak aurreikusteko orduan, hamaika aldagai izan behar dira kontuan. Horien artean garrantzitsuenak hauek dira: urtarokotasuna —udan prezioak baxuagoak izan ohi dira, eskaria baxuagoa delako; neguan, ordea, alderantziz—; ziurgabetasun edo aldagarritasun altua —prezioak asko aldatzen badira egun baterik bestera, aurreikuspenak egitea zailagoa da, eta, ondorioz, merkatuko parte-hartzaile bakoitzak bere estrategia aukeratzeko ziurgabetasun handiagoa dauka—; eta saltoak —iraupen laburreko prezio-aldaketa handiak dira, eta ereduetan aintzat hartzen zailak—".
Prezioak
Zehazki, ikertzaileak denboraren aldakortasunean eta elektrizitatearen prezioetan jarri du arreta. "Elektrizitatearen prezioen ziurgabetasuna ahalik eta zehaztasun handienarekin aurreikusten saiatu gara, aldagarritasuna aurreikusiz. Horretarako, eredu autorregresiboak erabili ditugu non prezioen ziurgabetasuna iraganeko behaketen araberakoa den", dio UPV/EHUko ikertzaileak.
Aldi berean, "elektrizitatearen prezioak ahalik eta zehatzen aurreikusten saiatu gara. Horretarako eredu konplexuak eraiki ditugu; eredu horiek aldagai asko hartzen dituzte kontuan, eta gertatzen dena da horrenbeste aldagai erabiltzean estimazioak ez direla fidagarriak. Horrenbestez, aldagai-hautaketa automatikoki egiten duten estimazio-metodoak erabili ditugu. Alegia, metodoak berak egiten du eredu bakoitzerako aldagai garrantzitsuenen aukeraketa, argindarraren prezio horiek aurreikusteko", gehitu du Muniainek.
Xehetasunez
Ikerketa. Argindar-merkatuko parte-hartzaileentzat ezinbestekoa da argindarraren prezioen aurreikuspenak ahalik eta zehatzenak izatea, elektrizitate-konpainia handiekin lehiatu ahal izateko. Horretarako, baina, aldagai asko hartu behar dira kontuan. Argindarraren saltoak, hau da, iraupen laburreko prezio-aldaketa handiak, ereduetan kontuan izan beharreko funtsezko osagaia direla baieztatu du EHUk egindako ikerketa batek.
"Lan honetan argindar-merkatuetako aurreikuspenak hobetzeko eredu ezberdinak aztertu ditugu. Argindarraren prezioak aurreikusteko orduan, hamaika aldagai izan behar dira kontuan.
