Inklusioa kirolaren bidez lelopean, joan den ostiralean lehenengo Inklusio Festa egin zen Araban. Ekitaldia Santa Barbara plazan izan zen parte hartu nahi zuten pertsona guztientzat, desgaitasunen bat izan edo ez. Kirolaren errealitatea eta onurak mundu osora hurbiltzea zuen helburu, eta, bide batez, estereotipoak haustea, desgaitasuna duten eta ez duten pertsonen artean jarduerak partekatuz.
Vital Fundazioak antolatu zuen jaia, GaituzSport eta Kait Kirolaren babesarekin eta Arabako Foru Aldundiaren eta Gasteizko Udalaren laguntzarekin. Hasiera batean, ekimena Euskadiko Kirolaren eta Jarduera Fisikoaren VII. Kongresuaren barruan zegoen. Kongresua 2021eko abenduaren 2an eta 3an egin zen, baina apirilaren 8ra arte atzeratu zen, pandemiaren ondoriozko osasun-gomendioak zirela eta. Oraingo honetan, euriak jarduera desitxuratzeko mehatxua egin zuen, baina eguraldi txarra egin zuen arren, pertsona asko hurbildu ziren ekitaldira kirol-jarduera desberdinak probatzera.
Diseinatutako programak interakzio-jarduerak eskaini zituen. Santa Barbarara hurbildu zirenek zumba, eskubaloia eta herri kirolak bezalako jarduerekin gozatu ahal izan zuten, eta kirolak modu normalizatuaz praktikatzea nolakoa den, eta bestaldetik, kirol berean ezgaitasunen batekin aritzeaz esperimentatzeko aukera izan zuten. Jardunaldian hainbat kirol-erronka eta masterclass kolektibo planteatu ziren, ikuspuntu inklusibo batetik. Gainera, Aspace Araba (Garun paralisia duten pertsonen elkartea) elkartearen laguntzarekin, slaloma gurpil-aulkian eta boccian egiten ere probatu ahal izan zen. Musika animazioa, speakerra eta opariak ere izan ziren parte-hartzaileentzat.
Horrekin guztiarekin, kirola gizarteratzeko tresna eta bide gisa ikusarazi eta errekonozitu nahi izan zen. Parte hartzeko jardunaldia izan zen, desgaitasuna zuten eta ez zuten pertsonekin batera, kirol-jarduerak partekatuz eta ohitura osasungarriak sustatuz. Egun osoan zehar, berdintasuna, laguntasuna, sozializazioa, taldea, diziplina eta dibertsioa nabarmendu ziren. GaituzSporten proiektuaren koordinatzaileak, Xabier Leizeak, modu positiboan baloratu zituen Inklusioaren Jaian parte hartu zuten neska-mutilek adierazi zituzten sentsazioak, jarduerak eragindakoak. «Txikiengandik beti gauza berak harritzen gaitu: normaltasun osoz jarduten dutela ezberdintasunaren eta aniztasunaren aurrean.
Belakiak bezalakoak dira, ezer gutxi azaldu behar diegu jardueretan aritzeko», azaldu zuen arduradunak. Aldiz, parte hartzera animatu ziren 12 eta 15 urte bitarteko neska-mutilak «harritzen ziren eguneroko egoeretan desgaitasunen batekin bizitzea zein zaila den ikusita. Baloia gurpil-aulki batekin pasatzea, ikusi ezinik aerobica egitea edo begiak estalita mugitzea ez da erraza izan haientzat, eta egunero-egunero errealitate horiekin bizi diren pertsonek egiten duten ahalegina baloratzera behartu ditu», azaldu zuen.
Desgaitasuna dutenentzako kirola gune komunitarioetan
Kirola modu positiboan ikustea, lotura gisa balio izatea eta pertsona guztientzako lotura izatea, horixe da duela zenbait urtetik Euskadi osoan GaituzSport fundazioak lantzen duen helburua. Programa hau espezializatuta dago desgaitasunen bat duten pertsonek gune komunitarioetan jarduera fisikoa modu normalizatuan egitea erraztuko duten baliabideak eskaintzen.
Laguntzen dute desgaitasunen bat duten pertsonek «gainerako herritarren gune eta talde berberetan kirola egin ahal izan dezaten, gizarte-etxeetara joan ahal izan daitezen edo kirol-praktiken ohiko taldeetan aritu ahal izan daitezen, eta ez haientzat bereziak diren lekuetan», azaldu du Xabier Leizeak. Bere zereginen artean balorazio pertsonalizatua egitea dago, pertsona horiek interesa duten kirola egiteko behar dituzten laguntzak zehazteko. Ondoren, udalerri bateko kirol-eskaintza egokitzeko behar den laguntza adieraziko dute.
Egokitzapen ohikoenetako batzuk hauek izan ohi dira: Autonomia falta osatzeko aldageletan laguntzea; ekipamendu-premia zehatz bat; instalazioak egokitzea; begiraleak trebatzeko lana egitea, edo oztopo izan daitezkeen elementuak kentzea.
