2025eko Aurrekontu Parte-hartzaileen programa 13 proiekturekin hasten da

Herritarren proposamenak: dirulaguntza jaso dezaketen proiektuak

1. Añana

Pauleja berreskuratzea

Zanbranan 17.000 m2 inguruko lursaila dugu, "Pauleja" toponimoduna. Eremu hori urpean gera daitekeen eremu bat da, hezegune txiki bat osatzen duena, eta bertako urek herriko garbitegia elikatzen dute. Hezegune guztietan bezala, bioaniztasun handia dago; apo-hontzak, belatzak, zatak, okilak, baita paseriforme ugari ere (txinboak, urretxindorrak, karnabak, txotak, etab.). Anfibio eta narrastiek ere irauten dute, nahiz eta lehen baino gutxiago izan. Eta euri asko egiten zuen urteetan anatidek ere presentzia egiten zuten. Flora eta faunarentzako babesleku txiki hori espazio bakarra da Zanbranan, eta merezi du balioa ematea eta kontserbatzea. Oso gutxi mantentzen denez, eta euri gutxi egiten duenez, eremu horretako landaredi tipikoa, lezkadi eta lirio gisa, zuhaixka-landarediak ordeztea eragin du. Horrek inguru horretako uholdea zailtzen du, eta zuzenean eragiten dio eremu horretako bizitzari. Horregatik, aurrekontu parte-hartzaileak aukera ona dira bitxi natural hori berreskuratzeko eta biodibertsitatez betetako lekua izaten jarrai dezan lortzeko. Gainera, ondo legoke bizilagunentzat eskuragarri jartzea, guztiok gozatu ahal izan dezagun leku bakar horretaz, eta guztion artean "Pauleja", gure hezegune txikia, kontserbatzen laguntzea.

2. Añana

Garraio publikoa

Helburua: Bizilagunentzat bideragarria izan dadin lortzea

Udalerri bereko herri txikien arteko mugikortasuna erraztea hirira daraman autobusarekin lotzerakoan, eta alderantziz. Ezin da izan bezperan abisatu behar izatea, egun bererako behar bada, ez dago aukerarik.

3. Añana

Udal- eta foru-kudeaketako eguneko zentroaren ingurua urbanizatzea.

Villanueva de Valdegovíako Administrazio Batzarrak, lurren eta lokalaren jabeak, ekimena hartu du ELZren sarreraren irisgarritasuna konpontzeko, sarbidea zabalduz eta espazioa berrantolatuz.

4. Aiara

Arespalditzan bolatokia eraikitzea

Helburua: Aiarako bola-jokoa sustatzea eta zabaltzea Aiara eskualdean.

Arespalditzako Administrazio Batzarraren lursailean bolatoki bat eraikitzea. Lurzatiak forma irregularra du gaur egun, eta "L" formako eraikuntza bat egin nahi da. Horrela, zerrenda angeluzuzen batean bolatokia dago, eta horri gela angeluzuzen bat gehitu behar zaio. Bi eraikinak bi isurialdeko egurrezko estalki batek estaliko ditu, eta, horrela, portxe ireki bat sortuko da hego-mendebaldeko norabidean.

Eraikinak kristalezko itxitura ireki batzuk izango ditu.

5.Aiara

Soxogutiko errota hidraulikoa eraberritzea (Artziniega)

Helburua: Soxogutiko errota hidraulikoa ondare-elementu gisa eraberritzea, hondatuta dagoelako, eta Sopeñako errege-bidera gehitzea (GR 284).

Pascual Madozen Espainiako estatistika historikoaren hiztegi geografikoan eta itsasoz haraindiko edukitzetan (1849), irin-errota baten existentziaren erreferentzia agertzen da Sogoxutin, eta Artziniegako udalerrian lau ere egon ziren.

Soxoguti da barne- eta kanpo-egiturari eusten dion bakarra. Oraindik ere, XX. mendearen erdialdean, Soxogutiko bizilagunek errotako lanak egiten zituzten. Errota hori aurreko mendeko 90eko hamarkadaren erdialdean zaharberritu zuten, Eusko Jaurlaritzak bultzatutako gazte boluntarioen kanpamendu baten bidez.

Harrezkero, ordea, ez da higiezinean esku hartu, eta, beraz, hondatuz joan da estalkia, bai eta barrualdea ere, bai harrian bai errotaren funtzionamendu-egituraren parte diren zurezko elementuetan.

Helburua errota hori, bai estalkia bai barnealdea, zaharberritzea/eraberritzea izango litzateke, Artziniegako hiribilduaren ondare historiko aberatsaren barruan elementu bakar bat kontserbatzeaz gain, errota hori Añes eta Artziniega arteko GR 274 ibilbidea egingo duten pertsonek bisitatu ahal izan dezaten. Bide hori Sopeñako Errege Bidearen edo Urduña eta Artziniega lotzen zituzten merkatarien ibilbidearen parte da. Errota hori GR 284 horren oinean dago.

6. Aiara

Mendiko Eskola HLHIko patioko estalkia

Helburua: Ikasleentzako eta, oro har, Amurrioko aire zabaleko espazio irekia izatea.

Ekimen honek funtzio anitzeko espazio bat sortu nahi du, eskola-komunitateari eta bertako biztanleei mesede egingo diena. Estalkiak patioaren erdialdetik eraikin nagusiaren fatxadaraino hartuko luke, eta alboetatik irekitako egitura diseinatua izango luke.

Estalki horrek eragin nabarmena izango luke ikasleen eguneroko bizitzan, eta babestutako eremu bat eskainiko luke, bai egun bero eta eguzkitsuetan, bai euritsuetan. Aire zabaleko jarduerak egitea ahalbidetuko luke, haien garapen fisikoa eta soziala sustatuz. Gainera, kontzertuetarako, antzerki-ikuskizunetarako, merkatuetarako, herri-bazkarietarako eta beste jarduera batzuetarako erabil liteke, hala nola Oporretan Euskaraz (uztailean egiten da eta haurrak besarkatzen dira), egoiliarren gizarte-loturak indartzeko. Alboetatik irekitako egiturak aireztapen egokia eta ingurunearekiko konexio-sentsazioa bermatuko lituzke. Horrek giro atsegina eta segurua sortuko luke, eta, aldi berean, aire zabaleko espazioaren erabilera maximizatuko luke. Gaur egun, Amurrion, ez daukagu horrelako espaziorik, eta Mendiko Eskola oso erdigunean dago.

7. Aiara

Birziklatzeko edukiontzi irisgarriak

Helburua: Desgaitasun fisikoa/dibertsitate funtzionala duten pertsonen aukera-berdintasuna bermatzea.

Hondakin guztien birziklatze-edukiontziak irisgarri egitea (horiak, urdinak, grisak, organikoak, arropa, pilak eta elementu elektrikoak, edo herritarrek erabiltzeko ezartzen diren guztiak), diseinu unibertsal bat izan dezaten, pertsona guztiek erabili ahal izan ditzaten, haien osasun-egoera edozein dela ere. Edukiontzien deskarga-ahoak 90 cm-ra egon behar du (68/2000 Dekretua, irisgarritasun-arau teknikoak, 20/97 Legea, irisgarritasuna sustatzekoa).

8. Gorbeialdea

Bengolarra parkea hobetzea

Helburua: Bengolarra parkeko ekipamendua eta instalazioak berritzea.

Hurrengo hilabeteetan Bengolarra eraikina birgaituko da, izen berarekin parkearen ondoan. Beraz, parkeko instalazioak eta ekipamendua eguneratu eta hobetu beharko lirateke. Bestela, eraikin berri bat ikusiko genuke, parke zaharkitua duena. Hona hemen proposatzen ditudan ekintzak:

Linea elektrikoa lurperatzea

Hiri-altzariak berritzea: zabuak, jolastokia, petanka-zelaia...

Pump park eraikitzea

Gorbeia Eskolara, Mediku Zentrora, Musika Eskolara... sartzeko parkea zeharkatzen duen bidea berritzea.

9. Arabako Lautada

Aguraingo industrialderainoko bidezidor edo espaloi paraleloa

Helburua: Oinezkoak galtzadatik ibiltzea saihestea, batez ere ikuspen gutxiko garaietan.

A3100 errepidetik, pertsonentzako espaloi bat dago Atusa enpresaraino, eta nire proposamena da Agurain industrialdera zabaltzea, logistika-enpresa batzuk daudelako, eta enpresa horietako gidariak Aguraingo herrira joaten direlako mandatuak egitera, eta galtzadatik joaten direlako. Ikuspen gutxiko orduetan, nire ustez arriskua dira, batez ere neguan, arratsaldeko 5etarako gauez egoten baita... askotan ez zaie ikusten gainean egon arte, islagailurik edo argirik ez dutelako.

10. Arabako Lautada

Kirol-pista estalia eta itxia Agurainen, udal-kiroldegiaren ondoan

Helburua: Astegunetako entrenamenduetarako eta asteburuko lehiaketetarako ordu falta konpontzea.

Duela 10 urte baino gehiagotik, Aguraingo erabiltzaile eta kirolari federatuak udalerri mugakideetako instalazioetara joan behar dira kirol-modalitateak praktikatu ahal izateko, hala nola areto-futbola, saskibaloia edo hockeya. Eskola-adineko haurren kasuan, gaur egun, ikastetxeetako instalazioetan entrenatu behar dute. Instalazio horiek desegokiak dira, bainugelarik ez dutelako edo modalitate horretarako egokiak diren neurriak dituztelako.

Agurainek Arabako Lautadako eskualdeko kirol jarduera biltzen du, eta udal kiroldegi bakar batekin ezin du kirol jardueraren eskaria bete. Gaur egungo udal-kiroldegian 25 orduko eskaria egon daiteke arratsaldeetan, astelehenetik ostiralera, baina gaur egun erabiltzaileen eta kluben eskaria 55 ordukoa da arratsaldetan, lanegunetan. Egoera bera gertatzen da asteburuetan, ez baitago eskola-lehiaketak eta lehiaketa federatuak antolatzeko adina ordu. Kirol anitzeko pista estali eta itxi bat eskatzen dugu Aguraingo udal kiroldegiaren ondoan.

11. Arabako Lautada

Donejakue Bidea; pasabidea

Helburua: Donejakue bideari jarraipena ematea, bidegurutze arriskutsua saihestuz.

Erromatarren bidea oinezkoentzako pasabide baten bidez lotzea, A-3140 errepidea zeharkatzeko. Egungo bidegurutzea arriskutsua da trafikoagatik eta bide horretatik doan abiaduragatik. Tamo hori Done Jakue bidearen zati da, eta bi puntu kritiko ditu. Eskabide honetan adierazitako bidegurutzea (1), hirikoa ez den errepide zati batean, eta A-310 errepidearen bidegurutzea (2), Burgeluko irteeran, nahiz eta azken hori, abiadura txikiagoko bidegune bat izateaz gain, Burgeluko ingurabidearen proiektua egiteke dagoen, oraindik zehaztu gabe.

12. Arabako Mendialdea

Zumalde parkean altzariak berritzea eta ingurumena eraberritzea

Helburua: Zumalde parkearen parean, Vasco-Navarro trenbideko bide berdearen ondoan dagoen ibaiaren eremuko ingurumena lehengoratzea, bai eta bertako altzariak ere, tokiko pertsonek eta bisitariek erabili eta gozatzeko.

Euskal Herriko Bide Berdearen "behealdean" kokatutako Zumalde parkean gaur egun dauden altzariak berrituko lirateke, egoera txarrean dauden altzariak (mahaiak, bankuak, saskiak eta euskarri finkoko tenis-sarea, manipulatu ez daitezen, eta tenis-kantxako lurzorua konpontzea) eta lehengo barbakoak Aldundiaren Nareak sareko parkeetan dauden "matatxhispa" antzekoekin ordeztuko lirateke.

Ibaiaren ertza eraberritzea parketik igarotzean, instalazioetara erortzeko arriskua duten eta espezie inbaditzailetzat hartzen diren 20 metrotik gorako makalak kenduz.

Ega ibaiaren gaineko egungo zubiaren ordez zubi laburrago bat jartzea, ibaiaren gainean euskarririk ez duena, garraio-pilaketak saihesteko eta ahalmen hidraulikoa handitzeko, indarrean dagoen irisgarritasun-araudia betez.

13. Arabako Errioxa

Assako gaztelua

Helburua: Assako Gazteluaren ondare-elementuari balioa ematea.

Laserna-Guardian dagoen Assako gazteluaren hondakinak garbitu eta arkeologia-lana egin behar da, balioa emateko.