Udako hilabeteetan, oso ohikoa da gaueko beroak loaren kalitateari eragitea. Insomnioa, noizean behin esnatzea edo loa hartzeko orduak behar izatea dirudien baino arazo ohikoenak dira. Zehazki, biztanleen %60k jasaten ditu gaueko arazo horiek udan, gehienetan beroak eragindakoak. Baina, posible al da beroa sortzen duen insomnioari aurre egitea? Ysonut nutrizioan espezializatutako laborategiak egindako azken ikerketaren arabera, gomendio batzuekin, herritarrek beroari aurre egin diezaiokete oraindik geratzen diren udako gauetan.
Hala, eta ildo horretatik jarraituz, oraindik bero-egunak egongo dira datozen egunetan. Egoera horrek, eguneroko bizitzako jarduerak baldintzatzeaz gain, zuzenean eragiten dio loaren kalitateari. Ildo horretatik, zenbait ikerketak adierazten dute zuzeneko korrelazioa dagoela tenperatura-aldaketen eta loaren iraupenaren artean. Beraz, bero gauak gau korapilatsu bihur daitezke herritar askorentzat. Zehazki, AdSalutem Loaren Institutuaren arabera, biztanleen % 60k logura-arazoak ditu 20 gradutik gorako gauetan. Gainera, nabarmendu behar da, Ysonut laborategietatik nabarmendu duten bezala, udan loaren kalitatean eragina duten hiru faktore ezagutzen dira gutxienez: Lehenik eta behin, eguzki-argitan egoteko orduak gehitzea. Eguzkia iristean gertatzen den aldaketa dela eta, eguzkitan egoteko orduak gehitu egiten dira. Neurri hori energia-kontsumoa murrizteko egiten da, eta zuzeneko eragina du loaren kalitatean; izan ere, herritarrek denbora gehiago behar dute gauaren etorrera hautemateko eta, ondorioz, lotaratu aurretik erlaxazio-prozesua hasteko.
Bigarrenik, eta iturri berberek adierazten dutenez, udan ohiturak aldatu egiten dira eta elikadura okerragoa eta bizitza sozial handiagoa izateko joera dago. “Tenperatura onak, eguzki-orduak eta oporren hasiera erabat aldatzen ditu eguneroko ohiturak. Udan, bizitza sozial handiagoa izaten da, eta horrek eragina izaten du elikaduran. Aldaketa horiek guztiek eragin negatiboa dute loaren kalitatean, oro har, elikadura ugariagoa izaten baita”. Hau da, bizitza soziala handitu egiten da, eta, horregatik, herritar askok janari edo afari gehiago egiten dute kalean, eta, azkenean, digestio astun horiek zeharka loa aldatzen dute. Horregatik, udan ere gomendatzen da, nahiz eta herritarrak maizago atera jatetxeetan edo lagunen edo familiakoen etxeetan bazkaltzera edo afaltzera, bizimodu osasungarria eramaten saiatzea, digestioei eta gaueko loari laguntzeko. Azkenik, loari eragiten dion azken faktorea tenperatura altuekin borrokatzea da. Jakinarazi dutenez, tenperatura-aldaketak eragin handia du loan. Giza gorputzak gorputz-tenperatura egonkortzen duten termorregulatzaileak baditu ere, muturreko hotz- eta bero-egoerek erabat baldintzatzen dituzte pertsonen lo-zikloak. Horregatik, udan izaten da loaren kalitate txarrenetakoa.
Hala, nabarmentzekoa da kalitate txarreko lo batek eragin zuzena duela pertsonen aldartean, eta, gainera, ebidentzia zientifikoak osasunean eragin negatiboa izan dezakeen alderdi gisa adierazten du. Egoera horri buelta emateko, elikadurari arreta jartzea da alderdi garrantzitsuenetako bat, “nutrizioak eragin handia baitu loaren nahasmenduetan”, azaldu dute. “Zehazki, adituek gehien gomendatzen duten aukeretako bat kronobiologiaren eta elikaduraren arteko erlazioari arreta jartzea da.
Hau da, dieta bat aukeratzeko edo elikadura-ohiturak zaintzeko orduan, gorputzaren erritmo biologikoak kontuan hartzea”, zehaztu dute. Horregatik, elikadura organismoaren funtzionamendura egokitzea bereziki erabilgarria da udan. Laborategiko mediku-sailetik adierazi dutenez, “zenbait elikagairen nutrizio-ekarpena aprobetxatzea oso baliagarria izan daiteke, bai egunez organismoa estimulatzeko, bai gauean lo egiteko orduetarako prestatzeko”. Zentzu horretan, “garuneko neuromediadoreen aitzindari diren aminoazidoetan aberatsak diren elikagaien kontsumoak eragina izan dezake eguneroko jardueretarako energiaren optimizazioan edo loaren kalitatean”, azpimarratu dutenez.
Elikagaiak
Hala, gomendioen artean garrantzitsua da egunean zehar tirosina ugari duten elikagaiak kontsumitzea. Aminoazido hori esnekietan, lekaleetan, fruitu lehorretan, haragi gorrian, hegaztietan edo arrainetan egoten da, eta kontsumitzea gomendatzen da nekea saihesteko, aktibazioa areagotzen eta energia berreskuratzen laguntzen baitu.
Arratsalde edo gaueko ordutegian, arrautzak, esnea, banana edo ahuakatea bezalako elikagaiak kontsumitzea gomendatzen da, adibidez. Elikagai horiek serotonina eta melatonina sortzen laguntzen dute, antsietatea eta loa behar bezala erregulatzearekin lotutako neurotransmisoreak.
Gainera, ondo lo egiteko beste aholku oinarrizkoenetako bat egunean 30 minutuz kirola egitea da. Medikuek gomendatzen dutenez, ariketa fisikoa da, zalantzarik gabe, dozenaka gaitzen errezeta onenetakoa. Izan ere, elkarte mediko batzuek diote maizago agindu beharko litzatekeela hori sendagilearengana joaten den bakoitzean, behintzat.
