MUSIKA klasikoa, sarritan, jakintsu gutxi ba-tzuentzat gordetako lurraldetzat hartzen da, elitismo eta sofistikazio giro batez inguratua. Pertzepzio horrek urrundu egin ditzake musika genero herrikoi eta eskuragarrienekin erosoago sentitzen direnak. Gainera, obra klasiko askoren egitura eta iraupena desafiatzaileak izan daitezke formatu labur eta zuzenagoetara ohituta daudenen-tzat. Konposizioen atzean dagoen testuinguru historiko eta kulturala ez ezagutzeak ere zaildu egin dezake konposizioak hautematea.
Kasu askotan, musika klasikoa aspergarritzat edo zaharkitutzat jotzen da, bereziki herri musika garaikidearekin alderatuta, sarritan joera eta kultura modernoarekin bat egiten baitu. Hala ere, pertzepzio horiek ez dute beti generoaren benetako edertasuna eta aniztasuna islatzen. Izan ere, klasikoak sorta zabala hartzen du, barroko garaiko melodia delikatuetatik hasi eta erromantizismoaren sinfonia zirraragarrietaraino eta XX. mendeko konposizio abangoardistetaraino. Horregatik, Soinutopiatik klasikoetaz birjabe-tzeko bost obra gomendatzen dizkizuegu.
‘Le quattro stagioni’, Vivaldi
Barrokoko harribitxitzat hartuta, Vivaldiren maisulan hau musika klasikoaren funtsa bera gorpuzten duen benetako altxor musikala da. Bere lau kontzertuak, bakoitza urtaro bat antzeztuz, italiar musikagilearen izaera eta asmamen sortzaileari oda bat dira. Bere egitura liluragarriak eta melodia hunkigarriek aukera ezin hobe bihurtzen dute Lau urtaroak kanta, musika klasikoaren mundu zabalean lehen aldiz ausartzen direnentzat, urtaro bakoitzeko soinu eta koloreetan zehar bidaia sentsorial ahaztezina eskainiz. Anne-Sophie Mu-tterrek eta Berlingo Orkestra Filarmonikoak interpretatutako bertsioa, Herbert von Karajanek zuzendua, bere pasioarekin eta zehaztasunarekin gatibatzen du, esperientzia zirraragarri eta bikaina eskainiz.
‘Wassermusik’, Handel
Murgildu zaitez Erresuma Batuko errealismo handikerian Handelen Ur musika lanarekin, mendeetan zehar dotorezia eta distira musikalaren sinbolo gisa iraun duen obra. XVIII. mendeko benetako ekitaldi batean Tamesis ibaian interpreta-tzeko konposatua, orkestra-suite honek liluratu egiten du bere melodia oparoekin eta erritmo pozgarriarekin. Gainera, Sir Neville Marrinerrek eta Academy of St Martin in the Fieldsek egindako grabazioa bere dotorezia eta bizitasunagatik nabarmentzen da, entzulea Ingalaterrako Barrokoaren garai distiratsura eramanez. Lan honekin, musika klasikoan hasiberriek esperien-tzia sakon eta zirraragarriaz goza dezakete, Handelen sormen eta maisutasun musikalaren ur gardenetan barrena nabigatuz.
‘Le carnaval des animeaux’, Saint-Saëns
Utzi Saint-Saënsen Animalien inauteria obraren fantasiak eta xarmak eramaten, haur eta helduen irudimena eta alaitasuna neurri berean pizten dituen lana. Suite musikal honek animaliak eta naturako eszenak alaiki erretratatzen ditu, eta musika klasikoaren mundurako sarrera xarmagarria da. Berlingo Orkestra Filarmonikoak interpretatutako bertsioa gomendatuko nuke, Herbert von Karajanek zuzendua, liluragarria da bere graziarekin eta umorearekin, nota bakoitza entzumenaren gozagarri bihurtuz. Bere doinu buru-tsuekin eta giro ludikoarekin, lan honek soinu eta emozioen unibertso bat esploratzera gonbidatzen ditu iritsi berriak, non nota bakoitza sormenaren eta edertasunaren erreinuan paseo bat den.
‘Eine kleine Nachtmusik’, Mozart
Sar zaitez lasaitasun eta graziazko bidaia batean Mozarten Gaueko doinu txiki bat lanarekin, garai klasikoaren dotorezia eta finezia pertsonifikatzen dituen obra. Serenata hau, mozartiar errepertorioko konposizio maitatu eta ospatsuenetako bat, bere melodia zerutiarrarekin eta harmonia bikainarekin gatibatzen du. Sir Charles Mackerras zuzendari duen Eskoziako Ganbera Orkestrak egindako grabazioak bere dotorezia eta estiloarekin distiratzen du. Obra ezagun honekin, musika klasikoko hasiberriek Mozarten musikaren garbitasuna eta denbora gabeko edertasuna goza dezakete, denbora eta espazioa gainditzen dituen harmonia eta adierazpen mundu batean murgilduz.
‘Novosvětská. 9. sinfonia’, Dvorak
“Mundu berria” ezagutzean konposatua, musika sinfonikoaren handitasuna eta hunkiberatasuna, amerikar folklorearen aberastasuna eta Europako tradizio sinfonikoa uztartzen dituen maisulana da Mundu berrirako 9. sinfonia. Sinfonia hau, bere melodia ahaztezinarekin eta bere sakontasun emozionalarekin, musika klasikoaren mundurako sarrera ezin hobea da esperientzia aberasgarri eta hunkigarri baten bila dabiltzanen-tzat. Pieza honek entzulea soinu bidaia batera eramaten du, soinu-paisaia zabal eta zirraragarrietan barrena, non nota bakoitzak aro berri baten izpiritu eta bizitasunarekin egiten duen durundi. Herbert von Karajanek zuzendutako Vienako Orkestra Filarmonikoak interpretatutako bertsioak hunkitu egiten du bere hunkigarritasun eta dinamikekin, benetan boteretsua.
