Gero eta gehiago dira digestio-aparatuari lotu gabeko sintomak dituzten zeliakoak, hala nola migrainak edo fribromialgia. Barne-medikuntzako medikuak, Biomedikuntzako zientzietan doktoreak eta Gaixotasun Autoimmuneen Masterreko zuzendariak (Regenera University, Sari Arponer) ohartarazi duenez, zereal hori zeliako pertsona bati ez kentzeak "minbizi batzuk agertzeko arriskua areagotu dezake, batez ere digestio-hoditik", eta emakumearen ugalkortasuna "arriskuan egon daiteke". Atzo egin zituen adierazpen horiek, Gaixotasun Zeliakoaren Egun Nazionala zela eta.
Hala, profesionalak DIARIO DE NOTICIAS DE ALAVA egunkarian azaldu duenez, "oso garrantzitsua da gaixotasun hori garaiz diagnostikatzea. Pertsona zeliako askok dituzte sintomak, baina ez dakite zeliakoak direnik, eta haien diagnostikoa atzeratu egiten da urteetan", azaldu du. Ildo horretatik, diagnostikoaren atzerapen hori, kasu askotan, pazienteek digestio-aparatuarekin zerikusirik ez duten sintomak dituztelako gertatzen dela dio; sintoma hauek, esaterako: ohiko abortuak, haurdunaldia sortzeko zailtasuna edo migrainak, besteak beste. Eta kasu horietan, ziurtatu du ez dela ohikoa zeliakia aztertzea. Hala ere, medikuak dioenez, "ezinbestekoa" da kasu horietan zeliakia-azterketak egiten hastea; izan ere, diagnostikatu gabeko gaixotasun horrek minbizi-mota batzuk ager ditzake, digestio-aparatuarekin lotutakoak bereziki, adituak azaldu duenez. "Paziente batzuek zortzi eta hamalau urte arteko atzerapena dute zeliakiaren diagnostikoan", ziurtatu du Sari Arponen-ek.
Probei dagokienez, zeliakiaren diagnostikoa "ez da erraza", bere hitzetan. Pazienteak denboran luzatzen diren hainbat proba egin behar ditu. Hainbat odol-analitikak, hala nola joera genetikoak positibo ematen badu, proba gehiago egiten dira finalera arte; biopsia duodenoan. Izan ere, pertsona bat zeliakoa bada, ez dago proba zehatz bat hori baieztatzen edo baztertzen duenik. Hain zuzen, pertsona batek aurrejoera genetikoko odol-analisian negatiboa ematen duenean ere, proba gehiago egitea eta gaixotasun zeliakoa automatikoki ez baztertzea komeni dela dio. "Urteek aurrera egin ahala, berandu diagnostikatutako pertsonen kopuruak ez du hobera egin. Zeliakoak diren gaixo asko daude, eta, nahiz eta gero eta gehiago jabetzen den gaixotasun horretaz, oraindik ere atzerapen asko dago diagnostiko horretan", kexatu egiten da.
Baina, zer da gaixo zeliakoa izatea? Profesionalak azaldu duenez, pertsona askok eta gizarteak, oro har, uste dute "zeliakoa izatea gastroenteritis-aldiak izatea dela". Baina hori errealitatetik urrun dagoela dio: "Gaixotasun autoimmunea da". Hau da, gaixotasun horretan, gorputzeko edozein organok, ez digestio-aparatukoek bereziki, gorputzeko gluten-tanta bakar batekin erreakzionatzen du. Horregatik, ez da intolerantzia bat, "alergia bat da" baizik.
Pertsona zeliakoez gain, ordea, sentsibilitatea duten pertsonak ere badaude. Hau da, glutenaren kopuru txikiei alergiarekin erantzuten ez dieten pertsonak, baina zenbat eta kantitate handiagoa jan, orduan eta sentsibilitate handiagoa dutenak. Ildo horretatik, sendagileak egunkari honetan azaldu duenez, "glutenarekiko sentsibilitatea ez da alergia bezain kaltegarria. Hala ere, ez da behar adina aztertu pertsona horietan glutena epe luzera kontsumitzeak zer ondorio dituen. Horregatik, glutenarekiko sentsibilitatea dutenei gomendatzen diet zeliakoen antzeko bizitza egitea, %100 glutenik gabeko elikadura eta jaten dituzten elikagaien kutsadura saihestea", gomendatzen du. Bestalde, sendagile honek gehien gomendatzen duen neurrietako bat glutena gaixoaren etxean sar ez dadin saiatzea da, eta zeliakia duten senide gehiago daudela baztertzea. "Probak lehen eta bigarren mailako senideei egitea gomendatzen dut", aholkatzen du. Hala ere, familiako gainerakoek glutena kontsumitzen dutenean, sukaldeko tresna desberdinak erostea da egokiena, glutenarekin eta glutenik gabe sukaldatzeko, eta glutenik gabeko elikadura eta gari-irina dituen elikadura ez elkartzeko.
"Paziente batzuek zortzi eta hamalau urte arteko atzerapena dute zeliakiaren diagnostikoan gaixotasuna detektatzeko"
"Berandu diagnostikatutako pertsonen kopuruak ez du hobera egin"
Sendagilea
