Ez da erraza beroari modu naturalean aurre egitea. Hori dela eta, Doctoralian, osasunaren arloko zenbait profesionalek, hala nola nutrizionistek eta mediku orokorrek, dekalogo bat egin dute herritarrei jarraibide eta gomendio ba-tzuk emateko, bereziki elikaduraren arloan. Zer jan behar da beroari aurre egiteko?
Kontuan hartu behar da udan organismoak ahalegin handiagoa egiten duela hoztu eta gorputz-tenperatura tarte normal batean mantentzeko. Prozesu hori nahiko nekagarria da gorputzarentzat eta, horregatik, hainbat modutan agertzen da: bihotz-maiztasuna areagotzen du, arteria-presioa ere jaitsi dezake... baita beroarekin ere, kontzentrazioa murriztu egiten da. Horregatik, beroan hainbesteko garrantzia hartzen du organismoa ondo zaintzeak. Nola lagundu dezake elikadurak udako beroa eramangarriagoa izan dadin? Zer elikagai sar daitezke dietan, eta zein da hobe saihestea? Ildo horretatik, Karen De Isidro dietista nutrizionista eta Doctoraliako kideak dio janaria ahalik eta errazena eta, gainera, etxean eginak izatea dela onena: “Udan, bazkariak etxekoak eta errazak izan behar dute, baina elikagarriak eta zaporetsuak. Horregatik, garrantzitsuena da dieta orekatua egitea, sukaldaritzako teknika onak erabiliz, eta frijitzeetatik urruntzea”. Udako menu on batek guakamolea, mazorkak, hummusa, berenjena-patea, berberetxoak eta edameak ditu, profesionalaren arabera. Gainera, lehen plater gisa, profesionalak azaldu du garrantzitsua dela dietei entsaladak, gazpatxoa, salmorejoa, parrillada, brotxetak eta gordinak gehitzea, besteak beste. Bigarren plater gisa haragia, arrain urdina, tofua edo itsaskia aliatu onak dira, profesionalaren arabera. Eta postrerako, etxean egindako izozkiak, fruta hidratatzailearekin. Kontrakoa dirudien arren, “te beroek gorputz-termostatoari laguntzen diote, kanpoko tenperaturaren antzeko tenperatura-igoera eragiten baitute, eta, horrela, azalaren izerdia eta lurruntzea areagotzen dira, freskura sortzen baitigute”, doktoreak dioenez. Horregatik, eta ildo horretatik, azpimarratu behar da teak eta infusio beroak ere etxeko erremedio egokiak direla tenperatura altuak edo bero-boladak gainditzeko; izan ere, erregulatzen laguntzen duten efektua eragiten dute azalean, baina egia da, halaber, udan pertsona askok saihestu egiten dutela beroagatik infusioak edatea. Profesionalaren hitzetan: “Udan, gorputz-tenperatura egokia izatea zailtzen duen elikadura desorekatuagoa izaten dugu. Lehenik eta behin, freskagarriak eta alkohola saihestu behar ditugu, eta horien ordez aukera osasungarriagoak erabili, hala nola ura. Era berean, azukre finduak saihestu behar dira, hala nola opilak edo janari ultraprozesatua”. Eta gaineratu du: “Paradoxikoa dirudien arren, elikagai oso hotzak saihestu behar ditugu, hasieran freskotasuna eragiten badigute ere, gero organismoak tenperatura igotzen baitu hotzari aurre egiteko. Hori urari ere aplikatzen zaio!”.
Profesionalak gogorarazten du, halaber, edozein dieta egin aurretik garrantzitsua dela espezialista batekin kontsultatzea nutrizio-beharrak ezagutzeko, zenbait arrazoirengatik hala nola adinagatik edo patologiengatik alda baitaitezke.
Laburbilduz, bero handia egiten duenean, garrantzitsua da elikadura egokiak jateak. Tenperatura igotzean, odolaren zirkulazioa alda daiteke. Elikagai freskagarriak eta uretan aberatsak direnak onak dira horretarako. “Gauza oso hotzak jatea edo edatea ez da aukerarik onena zure osasunerako. Gorputzak hobeto funtzionatzen du xurgatzen dituen elikagaiak eta edariak epelak edo eguraldikoak direnean. Bestela, zure gorputzeko tenperatura alda dezakete. Edan ur asko, tea eta azukrerik gabeko beste edari osasuntsu batzuk”. l
Xehetasunez
Elikagaiak. “Udan, bazkariak etxekoak eta errazak izan behar dute, baina elikagarriak eta zaporetsuak. Horregatik, garrantzi-tsuena da dieta orekatua egitea, sukaldaritzako teknika onak erabiliz, eta frijitzeetatik urruntzea”. Udako menu on batek guakamolea, mazorkak, hummusa, berenjena-patea, berberetxoak eta edameak ditu, profesionalaren arabera. Gainera, lehen plater gisa, profesionalak azaldu du garrantzitsua dela dietei entsaladak, gazpatxoa, salmorejoa, parrillada, brotxetak eta gordinak gehitzea, besteak beste. Bigarren plater gisa haragia, arrain urdina, tofua edo itsaskia aliatu onak dira, profesionalaren arabera. Eta postrerako, etxean egindako izozkiak, fruta hidrata-tzailearekin. Kontrakoa dirudien arren, “te beroek gorputz-termostatoari laguntzen diote, kanpoko tenperaturaren antzeko tenperatura-igoera eragiten baitute, eta, horrela, azalaren izerdia eta lurruntzea areagotzen dira, freskura sortzen baitigute”, doktoreak dioenez. Horregatik, eta ildo horretatik, azpimarratu behar da teak eta infusio beroak ere etxeko erremedio egokiak direla.
