usko Jaurlaritzak 2021eko kriminalitate-txostena egin du, eta informazio horretan Ertzaintzak ezagutzen dituen arau-hauste penalen azken lau urteetako irudikapen kuantitatibo eta grafiko ebolutiboa jaso da. Delitu estrategikotzat jotzen direnak nabarmendu dira, hala nola, hilketak, sexu-askatasunaren aurkako delituak, indarkeriaz egindako lapurretak eta larderia, etxeetan, enpresetan eta dendetan, txostenean azaltzen dutenez.
Txosten horretako estatistikek adierazten dutenez, azken urteetako goranzko joera "eten egin zen 2020ko konfinamenduaren ondorioz; aldi horretan, delitu-kopurua % 63 inguru murriztu zen, eta 2020ko apiriletik aurrera etengabeko igoera hasi zen, pixkanaka normaltasunera itzultzearekin batera". Izan ere, covid-19a kontrolatzeko ordutik ezarritako neurri murriztaileek eutsi egin diete kriminaltasun egonkorraren balioei, baina beti 2019an lortutakoen azpitik. Hala ere, 2021eko lehen hilabeteetan 2020ko bigarren zatiaren antzeko ibilbidea izan dute, eta 2021eko azken hilabeteetako datuak 2019an erregistratutako zifretara hurbiltzen hasi dira. Delituen gorakadaren artean, indarkeriaz eta larderiaz egindako lapurretak ere %36 inguru igo dira. Hala, indarkeria edo larderia erabiliz egindako lapurreta-delituei dagokienez, nabarmentzekoa da aurreko urtean %35,96 egin zutela gora, 2020an jarritako salaketekin alderatuta; hau da, 374 salaketa gehiago jarri ziren, 1.040 salaketatik 1.414etara igaro ondoren indarkeria edo larderia erabiliz egindako lapurretagatik.
Delitu horien ehuneko handi bat etxeetan gertatu den lapurreta izan da 2021ean 2.511 salaketa jaso ondoren, 2020an baino 291 gehiago (2019an baino 877 salaketa gutxiago). Ildo horretan, 2017an hasitako etxeko lapurreten gorakada progresiboa eten egin zen 2020an, guztira 2.220 arau-hausterekin, eta kopuru hori 2.511ra iritsi da 2021ean (+%13,11). 2021etik 2019ra, etxeko lapurretak %25,88 jaitsi dira.
Enpresetan edo saltokietan gertatutako lapurretei dagokienez, etxeetan gertatutakoaren antzeko joera izan da: "2020an, delitu gehienetan bezala, beherakada gertatu zen 2019. urtearen aldean, zehazki, %38,8ko murrizketa; 2021ean, berriz, delitu-jarduera pixka bat berreskuratu da, 2.531 lapurreta salatu baitira. Hala ere, kopuru hori txikia da azken bosturtekoaren aldean", jakinarazi dute txostenean. Balantzaren beste aldean ere estatistika positiboagoak erregistratu dira, delinkuen-tzia motaren bat gutxitu dela adierazten dutenak. Esate baterako, delitu informatikoak oso hautatuak izaten jarraitzen duten arren, apur bat geldiaraztea lortu da, % 4,91ko beherakada lortuz, nahiz eta arau-hauste penalen bolumena oraindik ere Ertzaintzak bideratutako bost atestatutatik bat den. Ildo horretatik jarraituz, bertan zehazten dutenez, "iruzurrak dira delitu horretako protagonista nagusiak", azpimarratu dutenez iturri berberek.
Nabarmentzekoa da, halaber, askatasunaren aurkako delituetan izan den igoera (mehatxuak, hertsapenak...), 420 arau-hauste penaletik 651 arau-hauste penalera igaro baita (+%55).
Igoera hori areagotu egin da 2019tik, 322 erregistratu baitziren. Bestalde, ingurumenaren aurkako delituen kasuan, 2021ean, 2020an baino zortzi arau-hauste penal gehiago erregistratu dira, Ertzaintzaren arabera. "Delitu-mota honetan sarrien agertzen diren gertakariei dagokienez, aipatzekoak dira baliabide naturalekin eta ingurumenarekin zerikusia dutenak (46) eta animalien aurkako tratu txarren ingurukoak (73)", azaldu dute.
Azkenik, droga-trafikoari dagokionez, aipatu behar da 2021ek eten egin duela azken urteetako goranzko joera, 465 ikerketarekin; hau da, 2020an baino %8,46 gutxiago, baina 2019an baino %26 gehiago.
