"Gero eta etxegabetze-jakinarazpen gehiago daude Gasteizen"

"Gero eta gehiago dira etxegabetzeen jakinarazpenak jasotzen ari diren familiak. Ez dira kasu isolatuak, jende askok uste duen bezala. Astero zortzi edo hamabi pertsona iristen dira sindikatura laguntza eske, kalean lo egiten dutelako", azaldu du Karla Gasteizko Etxebizitza sindikatuko kideak. Ildo horretatik, sindikatutik esan dute uste baino askoz pertsona gehiagok egiten dutela lo Gasteizko kale hotzetan; kalea etxe bihurtzen duten familiak eta langileak, nahiz eta noizbehinka izan. Izan ere, Gasteizko Udalak berriki jakinarazi duenez, etxerik gabeko pertsonen kopurua jaisten ari da eta gaur egun hamar dira kanpoan lo egiten dutenak. Hala ere, babesik ez duten pertsonen kopurua askoz ere handiagoa dela iragarri du Karlak: "Egia da hamar direla kalean etengabe lo egiten dutenak, eta pertsona bat etxerik gabekotzat hartzeko egunero kalean lo egin behar du. Halere, kontuan izan behar da asko direla ere kalean egun puntualak lo egiten duten familiak edo langileak. Hau da, egun batzuetan parkeetan lo egiten duten pertsonak eta beste egun batzuetan senide edo ezagunen baten egongelan hartzen dituztenak", azaldu du. Halaber, zehazten du udal-erroldarik ez duten migratzaileak ezin direla etxerik gabeko pertsona gisa zenbatu, hirian erroldatuta ez daudelako, baina ez dutela etxe bat bertan babestuta egoteko. "Normalean pentsatu ohi dugu kalean lo egiten duten pertsonek profil jakin bat betetzen dutela; adikzioak dituzten gizonak izaten direla, baina ez da horrela. Kalean lo egiten duena ez da horrela egin nahi duelako, beste aukerarik ez duelako baizik. Seme-alabak dituzten familien kasuak gertatzen ari dira, fakturetan bi edo hiru ez-ordaintze pilatu dituztenak eta beren egoera erakundeei aitortzen ez dietenak, seme-alabak harrera-zentroetara eraman ez ditzaten. Hau oso larria da. Baina larrituta iristen dira sindikatura laguntza eske, ez baitakite zer egin edo nola jokatu", azaldu du.

Familia horientzat okerrera egiten duen egoerari dagokionez, sindikatuak uste eta baloratzen du egungo izurriak eragindako krisi ekonomikoak zerikusia duela, baina, hala ere, ziurtatu du arazo horiek iraganetik zetozela. Hau da, herritarren pobretze horrek lotura estua izan lezake koronabirusaren berezko pandemiarekin: "Koronabirusak, murrizketek eta eratorri den ekonomia-krisiak zuzeneko harremana dute pobreziaren hazkundean, baina ez dugu uste jatorria denik. Lehenagotik datorren krisi ekonomikoa da", dio Karlak. Hala, sindikatuaren arabera, kalean unean-unean bizi diren pertsona asko gauetik goizera lanik gabe geratudiren pertsonak dira. Aitzitik, lan-merkatuan duten egoera irregularragatik iraganean unean uneko ordainketaren bat metatzen zuten pertsonen profila da. Horrela azaltzen du Karlak: "Pertsona horien profila beste edozein pertsonarena da. Langileak dira, diru-sarrerak izan dituzte baina ez hilero. Badira adina edo nazionalitatea bezalako elementuak aldakorrak direnak, baina guztiak batzen dituen elementu bat dago: familia horien bizi-maila pobrezian dago, haien diru-sarrerak ez dira etengabeak, lan-merkatutik sartu eta ateratzen dira mantentzeko ezintasunagatik eta kontratu egonkor bat lortzeko ezintasunagatik", azaldu eta gaineratu du: "Horrek bizitza-eredu pobre bat sortzen du, eta ezin dute, adibidez, berogailua jarri edo elikadura murriztu behar dute. Denbora horretan faktura batzuk ez dira ordaintzen eta azkenean etxea galtzen dute. Uste baino jende asko dago muga horretan". Alde horretatik, familia horiek "muga hori zeharkatzen" dutenean espero da, sindikatuaren arabera, senide edo lagunen laguntza sarea izatea, egoera hori gainditzen duten bitartean, "baina batzuetan laguntza hori ez da ematen".

Gasteizko Etxebizitza sindikatutik 80 boluntariok laguntzen diete laguntza eske hurbiltzen diren herritarrei. Ideia politikoengatik proiektu honetan aurrera jarraitzen duten boluntarioak eta bere garaian sindikatu honen laguntza behar izan zuten eta arazoak konpondu ondoren taldeko kide izatea erabaki zuten boluntariak sortzen dute taldea. Karlaren hitzetan, 80 boluntario horien helburua etxegabetze-egoeran dauden pertsonei prozesu osoan laguntzea da, bai eta kalea etxe bihurtzen duten pertsonak gidatzea ere. "Ez ditugu bakarrik uzten", dio berak. "Alde batetik, pertsona horri buruz behar ditugun datu guztiak biltzen ditugu, bere historia ahalik eta ondoen ezagutzeko eta lagundu ahal izateko. Gainera, kalean lo egin behar dutenei mantak ematen dizkiegu eta leku seguruagoak gomendatzen dizkiegu; hau da, lan prebentiboa egiten dugu. Hala ere, kalean lo egin aurretik, erakundeei irtenbideak eskatzeko bide guztiak agortzen ditugu". Bestalde, askotan, arazo horiei irtenbidea ematea lortzen ez dutenean, aldi baterako etxebizitzak behar dituztenen eskura jartzen dituztela zehaztu du: "Sindikatutik etxe sare bat daukagu, aldi baterako beharra duten pertsonentzako espazio bat borondatez uzten duten hainbat pertsonak osatua, larrialdietarako sare bat da", ondorioztatu du Karlak.

Egungo egoera. Gasteizko Udalak egindako azken txostenaren arabera, hamar dira Gasteizko kaleetan etengabe lo egiten duten pertsonak. Hala ere, Etxebizitzako sindikatuak egunkari honetan azaldu duenez, errealitatea "ilunagoa" da familia askorentzat; izan ere, udal-erroldarik ez duten pertsonek, migratzaileek, beren egoera aitortu nahi ez duten familiek eta aldi baterako beste aukerarik aurkitzen ez duten pertsonek ere noizbehinka egiten dute lo kaleetan.

Sindikatutik. Gasteizko Etxebizitza sindikatutik 80 boluntario inguruk laguntzen diete eske hurbiltzen diren herritarrei. Ideia politikoengatik proiektu honetan aurrera jarraitzen duten boluntarioak eta bere garaian sindikatu honen laguntza behar izan zuten eta arazoak konpondu ondoren taldeko kide izatea erabaki zuten boluntarioak dira.

"Pertsona horien profila beste edozein pertsonarena da. Langileak dira, diru-sarrerak izan dituzte baina ez hilero. Badira adina edo nazionalitatea bezalako elementuak aldakorrak direnak, baina guztiak batzen dituen elementu bat dago: familia horien bizi-maila pobrezian dago, haien diru-sarrerak ez dira etengabeak, lan-merkatutik sartu eta ateratzen dira bertan mantentzeko ezintasuna dela eta, eta kontratu egonkor bat lortzeko ezintasunagatik".

"Horrek bizitza-eredu pobre bat sortzen du eta ezin dute, adibidez, berogailia jarri edo behar duten elikadura murrizten dute. Denbora horretan faktura batzuk ez dira ordaintzen eta azkenean etxea galtzen dute. Uste baino jende gehiago dago muga horretan. Familia horiek muga hori zeharkatzen dutenean espero da senide edo lagunen laguntza sarea izatea, egoera hori gainditzen edo hobetzen duten bitartean, baina batzuetan laguntza hori ez da ematen eta kalean egin behar dute lo".