"Arabako elkartasuna handitu egin da Elikagaien Bilketa Handi honetan, pozik gaude"

Zer balorazio egiten duzu elikagaien bilketa handiari buruz?

--Aurreikuspen batzuk genituen eta beldur ginen ez ote zen aurreko urteetako erantzun bera izango, beldur ginen erantzuna txikiagoa izango ote zen. Hala ere, oso pozik gaude izandako laguntzarekin, aurreko urteetakoaren antzekoa edo are hobea izaten ari delako. Arabako elkartasunaren erantzuna oso garrantzitsua izaten ari da, oso balorazio positiboa da, datuak iristen ari zaizkigun heinean. Lehen datuak ez ziren onak, baina orain oso pozik gaude.

Espero zenuten okerrago joango zela aurten ez duzuelako janaririk eskatu, dirua baizik?

-Bai, bai.

Zenbat diru eman da?

-Kontatuko dizut. Bost supermerkatutan elikagaiak bildu dituen Elikagaien Banku bakarra izan gara. Hala egin dugu janaria diruaren gainetik eman nahi duen jendearen espirituari eusteko, aukera hori izan zezaten. Iaz 150.00 kilo jaso ziren eta 50.000 euro bonoetan. Eta aurten 300.000 euro eta 8.000 kilo jaso dira bost supermerkatu horietan. Ez dira datu ofizialak oraindik elikagaiak pisatzen ari garelako, baina hala izango dela uste dugu.

Lehenengo aldia al da Bilketa Handian dirua eskatzen dela eta ez elikagaiak?

-Ez. Supermerkatu batzuetan baziren urteak janaria bonoekin jasotzen hastea. Eskarmentua genuen, baina bi supermerkatutan bakarrik.

Herritarrok ekarpen bera egiten dugu dirua denean edota janaria denean?

-Ñabardura bat egin behar da. Diruarekin janaria erosten dugu, bildutako diruaren %100 janaria erosteko inbertitzen da.

Noski.

-Argitu egiten dut, jendeak uste badu portzentaje txikiren bat beste kontu batzuetan banatzen dela, ez baita hala. Hala ere, aurreko galderari dagokionez, hori gerta zitekeela uste genuen. Baina, zorionez, ez da hala izan. Errealitatea bestelakoa da, oraindik dirua sartzen ari zaigu, baina ikusi dugu iaz erosi genituen adina kilo elikagai erosi ahal izango ditugula. Arabako elkartasuna handitu egin da bilketa handi honetan. Enpresek ere dohaintzak bidali dizkigute.

Zenbat da herritar bakoitzak eman duen batez bestekoa?

-Herritar bakoitzak eman duena, batez beste, euro batean ateratzen da. Baina, bitxia bada ere, datu bera ateratzen da Gipuzkoan eta antzeko datua Bizkaian. Herritar bakoitzeko euro batekin asko laguntzen da.

Araba lurralde solidarioa da?

-Bai, Arabako lurraldea oso solidarioa da, eta estatuko rankingaren oso gainetik gaude. Zehazki, iaz herritar bakoitzak kilo-erdi ematen zuen batez beste, eta Araban 0,65 kilo herritar bakoitzeko, batez bestekoa baino askoz gehiago.

Bilketa Handian, elikagaiez gain, elikagaiak ematen zirenean eta ez dirua koronabirusaren aurretik, beste behar batzuk ere betetzen al zenituzten, hala nola garbiketa edo pixoihalak?

-Bai. Elikagaiak hitza adierazpen generiko gisa erabiltzen dugu, baina elikagaien barruan pixoihalak eta etxeko garbiketarako eta norberaren garbitasunerako produktuak sartzen ditugu. Premia handiena dutenentzako larrialdi-kita ere banatzen ari gara: pasta, lekaleak, olioa, esnea eta batzuetan arrautzak, beste elikagaien artean.

Zer urtetan sortu zen Elikagaien Bankua Araban?

-Urte asko daramatzagu behartsuenei laguntzen eta jaten ematen. Zehazki, Arabako Elikagaien Bankua 1988. urtean sortu zen Gasteizen.

Nola funtzionatzen du Elikagaien Bankuak, janaria zuzenean banatzen diezue behartsuei edo erakundeei?

-Elikagaien bankuak ez dizkie zuzenean ematen behartsuei. Elkarteei ematen diegu, haiek egin dezaten banaketa lan hori. Hau da, kontrolatuta dago behartsua benetan elikagai hori behar duela. Entrega-taula bat dago, eta 15 egunean behin banatzen dugu, edo 21 egunean behin, elkarte bakoitzaren arabera. Dagoeneko badira elikadura orekatua eta osasuntsua emateko prestatutako loteak. Beti entitate eta jantoki sozialei, noski.

Bilketa Handian jasotzen duzuenarekin, urtebetean behar duzuena hornitzen duzue?

-Ez, hau Bilketa Handia da, maila nazionalean egiten dugulako. Baina badira beste kanpaina batzuk urtean zehar. Orain jaso dugunarekin martxora eta apirilera arte daukagu, behar dugunaren % 15 da, ez zaigu urte osorako iristen. Udaberrian beste kanpaina bat egiten dugu, data desberdinetan. Gure beharren arabera.

Egunerokoan, iraungitze-data hurbil duten supermerkatuetan saldu ez den soberako elikagairik sartzen zaizue?

-Bai, noski. Elikagai freskoak eta egun batzuk barru iraungiko diren produktuak sartzen zaizkigu.

Zertan aldatu da elikagaien bankua pandemia dela eta?

-Gauzak beste era batera antolatu behar izan ditugu. Teleboluntariotzan egiten ditugu batzarraren kudeaketak, eta postuak txandakatzen ditugu, elkarrekin ez egoteko. Oso azkar informatizatu behar izan gara, bilerak bideokonferentzia bidez egiten ditugu.

Enpresa bat bezala funtzionatzen duzue.

-Erabat, enpresa gisa funtzionatzen dugu, biltegi gisa eta enpresa-egiturarekin. Elikagaiak iritsi, programa informatikoetan sartu eta loteak prestatzen hasten gara, guztia enpresaren ikuspegitik. Baina gu denok boluntarioak garelako desberdintasunarekin.

Zenbat boluntario dituzue lan horretarako?

-60 boluntario inguru izaten ditugu, eskorga-gidarien, biltegien, gidarien, administrarien eta elkartasuna sustatzeko hitzaldiak ematen dituzten pertsonen artean. 60 langile finko, nahiz eta azken bost urteetan boluntariotza pixkanaka handitzen joan den.

Boluntario gehiago behar dituzue?

-Informatikan espezializatuak beharko genituzke, batez ere hor.

Zenbat kilo banatzen dituzu urtean?

-Bi milioi ehun mila kilo Araban.

Horrela esanda, asko dirudi.

-Eta ez dugu herritar bakoitzaren beharren erdia ere betetzen. Hori nabarmendu nahi dut. Espainian 629 kilo janari solido kontsumitzen dira etxean. Guk ez dugu behar guztia betetzen, erdira ere ez gara iristen. Hau diot, batzuek uste dutelako, jaten ematen badiegu, behartsuak eroso bihurtzen direla eta ez dutela lanik egin edo bizitza bilatu nahi. Eta hori gezurra da, aurrera nola egin pentsatu behar dute, elikaduran dituzten beharren erdia ere ez dugu betetzen. Eta hori Araban elikagai banku solidarioenetarikoa dela, eta hala ere ez gara erdira ere iristen.

"Urte asko daramatzagu behartsuenei laguntzen eta jaten ematen. Zehazki, Arabako Elikagaien Bankua 1988. urtean sortu zen"

"Herritar bakoitzak eman duena, batez beste, euro batean ateratzen da. Datu bera atera da Gipuzkoan eta antzekoa Bizkaian"

"Bildu dugun diru guztiarekin janaria erosten dugu; bildutako %100a janaria erosteko

inbertitzen da"