uk ez duzu ordezkorik lemapean, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak Don't be dummy-ren beste edizio bat ospatu zuen atzo, gazteenei gidatze seguruak duen garrantziaz ohartarazteko, sentsibilizatzeko eta kontzien-tziatzeko. Ekitaldia atzo egin zen Europa Biltzar Jauregian, eta hiriko zortzi ikastetxetako 15 eta 18 urte bitarteko mila gaztek hartu zuten parte.
Hala, Zuk ez duzu ordezkorik lehiaketak, Trafiko Zuzendaritzaren Euskadiko unibertsitateaz kanpoko gazteei zuzendutako Don't be Dummy izeneko programa ibiltariarekin lotura du. Lehiaketa honen bidez, Eusko Jaurlaritzaren Trafiko Zuzendaritzak bilatzen duena zera da: gazteen artean trafiko-istripuak prebenitzea eta mugikortasun seguru eta jasangarriko aukerak susta-tzea. Dummy pertsonaia da programaren ardatza. Ibilgailu-fabrika-tzaileek Dummy Crash izeneko panpinak erabiltzen dituzte inpaktuak simulatzeko eta modelo berrien segurtasuna egiaztatzeko. "Gizakien antzekoa izanik sarritan ordezkatu ohi gaitu", azaldu zuten Eusko Jaurlaritzatik.
"Dummy, hainbat egoera eta emozio esperimentatu ondoren, ondorio honetara iritsiko da: Zuk ez duzu ordezkorik. Amaiera dramatikoak eragozten dituen ezinbesteko faktorea da prebentzioa", gaineratu zuten. Atzo egin zen ekitaldian, gazteak sentsibilizatzen saiatu ziren, besteak beste, gidatzean kontzentrazio ona mantentzearen, drogak eta alkohola ez edatearen eta segurtasun-neurriak errespetatzearen garrantziaz. Horretarako, benetako testigantzei buruzko istorioak izan zituzten: auto-istripu bat izan duten gidariak edo oinezkoak eta ondorioak dituztenak istripuaren ondorioz. Horrela, gazteei erakutsi zieten prebentzioa ez dela soilik teoria kontua, baizik eta praktikan ez jar-tzeak ondorio larriak ekar diezazkiekeela biktimei eta pertsonei. Horrez gain, hainbat segurtasun-agenteri (Ertzaintzari eta Udaltzaingoari) ere entzun ahal izan zieten. Agenteek polizien lanetan parte hartu duten istripuak kontatu zituzten, eta segurtasun eta gidatze-neurriak ez errespetatzeagatik ikusi dituzten ondorioak ere kontatu zituzten. "Ekitaldia Dummy abatar birtualak gidatzen du eta errepideari lotutako zerbitzuen profesionalen zuzeneko lekukotzak (ertzain-tza, polizia munizipala, suhiltzaileak, larrialdietako teknikariak...), trafiko-istripuetako biktimak eta beren senitartekoen testigantzak eta ikusentzunezkoak uztartzen dira", azaldu zuten.
"Gazteria trafiko-istripuak izateko arriskua areagotzen duten faktore multzo baten jabe da. Alde batetik gazte psikologiari lotutatko faktoreak daude -exhibizionismoa, norberaren gaitasun neurriz kanpokotasuna, autobaieztapena, arriskuen topaketa, talde presioaren eragina- eta beste alde batetik aurreneko urteetako gidatze esperientzia eza", azaldu zuten Trafiko sailetik. Ildo beretik eta datuen arabera, 2016an 14tik 24 urte bitarteko 2.837 gazte trafiko-istripuetan nahasita egon ziren Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan eta 30 urte azpiko sei gazte hil ziren. "Gazteen artean gidatzeari lotutako arriskujoerak nagusi dira. Gauzak horrela, asko dira alkoholaren eraginpean gidatu dutela edo alkoholaren eraginpean gidatutako norbaiten autoan bidaiari izan direla adierazten duten gazteak", jakinarazi zuten. Bertan, atzo, azaldu zutenez, horrelako ekitaldiak garrantzitsuak dira gazteei gogorarazteko "alkohola eta gidatzea uztartzea oso arriskutsua" dela. Gainera, azaldu zutenez, azken urteetan beste era bateko drogak gehitzen ari zaizkio bikote horri, hala nola, kalamua edo sintetikoak. Alde horretatik, gero eta garrantzi handiagoa du gidatze seguruan hezteak, batez ere gazteak, laster lortuko baitute gidabaimena. Hala ere, sentsibilizatzea ez da lan erraza, eta, horregatik, don't be Dummy n hainbat bideo ikusi ahal izan ziren, trafiko-istripu errealekin, errealitatetik sentsibilizatzeko, eta ez hitzetik. Bizitza betiko aldatzen duten istripuak dira, bai istripua izan duten pertsonena bai familiakoena, atzo argi eta garbi utzi zuten bezala, laster gidabaimena atera ahal izango duten ehunka ikasleren aurrean. Bolantearen aurrean prebentzio guztia "gutxi da", eta horregatik, hasieratik heztea lor daiteke gidatze seguruaren garrantziaz sentsibilizatzea.
