8.453 ikertzaile daude Euskal AEn, duela 10 urte baino %35,7 gehiago

Igande honetan, otsailak 11, Emakume eta Neska Zientzialariaren Nazioarteko Eguna ospatu da. Eustat-Euskal Estatistika Erakundeak landutako datuek EAEko emakumeek zientzian duten presentzia aztertu dute, zientzia-munduan duten parte-hartzea ikusarazteko, bai I+G arloan, bai bigarren mailako eta unibertsitateko irakaskuntzetan.

Ikasle-garaitik hasita, emakumeen presentzia mutilena baino handiagoa da batxilergoko adar guztietan. Gainera, gero eta gehiago dira Zientzia eta Teknologiako batxilergoa aukeratzen dutenak, 2021-2022 ikasturtean ikasleen %51,4 izan ziren. Kopuru hori ehuneko 5,1 puntu igo da azken 10 urteetan; izan ere, 2011-2012 ikasturtean, adar horretako ikasleen %46,3 emakumeak ziren. Humanitate eta Gizarte Zientzietako batxilergoaren kasuan, gehiengoa are nabarmenagoa da, %62 neskak baitira.

Unibertsitatearen esparruan

Unibertsitatearen esparruan, 70.503 matrikuletatik %54,3 emakumeak dira. Master ofizialen eta doktoregoen kasuan, ehuneko hori % 51ra jaisten da. Emakumeek graduko ikasketetan matrikulatutako ikasleen %55 osatzen badute ere, unibertsitateko ikasleen erdiak baino gehiagok (%53,5) gizarte- eta lege-zientzien adarra aukeratzen dute, 17.350 ikaslerekin. Egia da, halaber, ikasle gehien dituen adarra dela, eskainitako unibertsitate-plazen ia erdia.

Sexuaren araberako bereizketa nabarmenagoa da honako azterketa-adar hauek aztertzean: alde batetik, osasun-zientzien adarrean, emakumeak matrikulen %78 dira eta %75 gainditzen dute gradu guztietan, fisioterapian izan ezik, non bi sexuak berdin ordezkatuta dauden. Bestalde, kontrakoa gertatzen da ingeniaritza eta arkitekturaren adarrarekin, emakumeen ordezkaritza ez baita %29ra iristen. Elektronika, informatika edo mekanika bezalako ingeniaritza-graduetan ikasleen %20 baino gutxiago daude.

Parekotasuna

Gainerako adarretan parekotasun handiagoa ikusten da, zientzia hutsen kasuan bezala, emakumeen batez besteko ordezkaritza %50,8koa baita. Nabarmentzekoa da Fisikako gradua, nagusiki gizonezkoena izaten jarraitzen baitu, eta emakumeen presentzia %29koa da.

Titulazio bikoitzetarako eskainitako plazak %550 baino gehiago handitu dira azken 10 urteetan. 2011-2012 ikasturtean 454 plaza izatetik 2021-2022 ikasturtean 3.059 plaza izatera igaro dira, eta emakumeak ikasleen %51,1 izatetik %57,3 izatera igaro.

Goi-mailako Lanbide Heziketak 23.859 ikasle ditu, eta horietatik %36,2 dira ikasketak bide horretatik jarraitzea erabakitzen duten ikasleak. Unibertsitateko ikasketetan bezala, mundu zientifikoari lotutako lanbideak aukeratzen dituztenek osasunera edo kimikara jotzen dute, emakumeen %77 eta %63,4, hurrenez hurren. Honako sektore hauek saihesten dituzte: elektrizitatea eta elektronika (ikasleen %7,1), fabrikazio mekanikoa (%11) edo informatika eta komunikazioak (%15,1).