Anne Egaña eta Mikel Gartziarena dira Euskal Herriko Unibertsitateko Euskal Filologia Fakultateko bi ikasleak, Henrike Knörr ikerketa-bekak irabazi dituztenak. Arabako Foru Aldundiak eta UPV/EHUk sustatutako laguntza horien bigarren deialdia da, Arabako euskarari buruzko ikasketak sustatzeko, horietan lehentasuna ematen baitzaie master-amaierako proiektuei.
Hala, eta ildo horretatik jarraituz, nabarmendu behar da hautatutako eta irabazitako bi lanak hizkuntza hori familian sustatzera bideratu direla. Hain zuzen ere, Mikel Gartziarenak euskararen egoera eta erronkak aztertuko ditu Arabako hezkuntza eleanitzaren testuinguruan. Anne Egañak, aldiz, guraso euskaldunen familia-inguruneko hizkuntza-politikak aztertuko ditu. Atzo emandako sari horiekin, bigarren edizioa ospatu da; izan ere, bekak 2021ean jaio baitziren, eta Henrique Knörr, EHUko Gasteizko Letren Fakultateko katedradun izandakoa, omentzeko ere balio dute. Hala, Henrike Knörr sariek, unibertsitateko ikasleek egiten dituzten ikerketa-lanak ezagutarazteaz gain, omenaldia egin nahi diote EHUko Letren Fakultateko katedradun eta Gasteizko euskaltzain izandakoari.
Foru erakundeak hainbat urte daramatza euskal hiztunak eta euskal hiztunen sareak aktibatzen eta Lurraldean euskaraz bizitzeko aukerak bermatzeko baldintzak sortzen laguntzen duten politikak ezartzen. Helburu hori lortzeko, funtsezkoa da prozesuari berari buruzko ikerketa bultzatzea, eta horregatik foru erakundeak EHUrekin elkarlanean aritzea erabaki du urtero deialdi bat argitaratzeko, euskararen erabilerari buruzko ikerketa-lan monografikoak, gradu-amaierako lanen proiektuak eta master-amaierakoak sustatzeko. Bigarren deialdi honetan master amaierako proiektuak lehenetsi dira, baina baita ikerkuntzako edo gradu amaierako proiektu monografikoak ere, ondorengo tesiak bultzatzeko helburuarekin, betiere ikerkuntza-gai nagusia euskararen erabilera bada, edozein jakintza-eremutatik aztertuta. Nolanahi ere, unibertsitateko irakasle doktore batek proiektua bermatu behar izango du. Lexuri Ugarte Arabako Foru Aldundiko Euskara eta Gobernu Irekiaren zuzendariak gogorarazi zuenez, sariak banatzeko ekitaldiarekin “omenaldi xume bat eskaini nahi zaio euskaltzale eta euskalgintzako erreferente izandakoari, denok harro gauden arabar bati. Euskal Filologia Fakultatea ez litzateke posible izango bera eta Koldo Mitxelena gabe. Arabako euskararen eta euskara hiztunen inguruan izan duen kezka eta lana sekulakoa izan da beti”. Aintzatespen hauek 2000 euroko zenbatekoa dute bakoitzak.
Euskararen egoera araban
Azken urteotan, Araban gero eta indar handiagoa hartu du euskararen erabilerak, baita euskararen ezagutzak ere. Hori herritar guztiei eta horretarako Araban egiten ari diren jarduera, ekitaldi eta ekintzei esker izan da. Hainbat ekitaldi edo aintzatespen publiko, hala nola atzo emandako bekak, emaitza positiboak ematen ari dira. Testuinguru horretan, foru-erakundeak urteak daramatza politikak ezartzen, eta lurraldean euskaraz bizitzeko aukerak bermatzeko baldintzak sortzen jarraitzen du. Helburu hori lortzeko, funtsezkoa da prozesuari berari buruzko ikerketa bultzatzea. Horregatik, iaz EHUrekin lankidetzan aritzea erabaki zuen, urtero deialdi bat argitaratzeko, euskararen erabilerari buruzko ikerketa-lan monografikoak, gradu-amaierako lanen proiektuak eta master-amaierako lanak sustatzeko.
Joan den urteko lehen edizioan, Mikel Pérez Gonzálezena izan zen lehen saria, Jarrerak eta onargarritasuna izenekoa. Azterketaren helburua gazte elebidunen profil soziolinguistikoa aztertzea izan zen, hala nola Gasteizko euskara eta gaztelania, eta kode-alternantziaren inguruan dituzten iritziak eta jarrerak identifikatzea. Bigarren saria Iker Ondartza Padierna-rentzat izan zen, eta Arabako euskalkian sakontzeko egindako lanarentzat. Lan honen bidez, euskalki gisa definitzen jarraitu nahi zen, azken urteetan egindako hainbat lanen bidez: alde batetik, euskalkien hizkuntza-ezaugarriak ezartzea eta euskalkian sakontzen jarraitzea. Bestetik, hizkuntzaren definizio horretatik abiatuta arabarraren hedaduraren irudi bat marraztu ahal izatea, geografikoki zein kronologikoki. l
Xehetasunez
l Irabazleak. Arabako Foru Aldundiak eta Euskal Herriko Unibertsitateak gaur banatu dituzte 2022ko Henrike Knörr sariak, Araban euskararen erabilera aztertzea helburu duten ikerlanak bultzatzeko. Bigarren edizio honetan, Mikel Gartziarena eta Anne Egaña izan dira sarituak, eta foru-babesa izango dute euskarak Arabako hezkuntza eleaniztunean duen egoera eta erronkak aztertzera, Mikelen kasuan, eta Gasteizko guraso euskaldunen familia-inguruneko hizkuntza-politikak aztertzera, Anneren kasuan.
l Lankidetza. Arabako Foru erakundeak hainbat urte daramatza euskal hiztunak eta euskal hiztunen sareak aktibatzen eta Lurraldean euskaraz bizitzeko aukerak bermatzeko baldintzak sortzen laguntzen duten politikak ezartzen. Helburu hori lortzeko, funtsezkoa da prozesuari berari buruzko ikerketa bultzatzea, eta horregatik foru erakundeak EHUrekin elkarlanean aritzea erabaki du urtero deialdi bat argitaratzeko, euskararen erabilerari buruzko ikerketa-lan monografikoak, gradu-amaierako lanen proiektuak eta master-amaierakoak sustatzeko.
l Esaldia. Lexuri Ugarte Arabako Foru Aldundiko Euskara eta Gobernu Irekiaren zuzendariak gogorarazi zuenez, sariak banatzeko ekitaldiarekin “omenaldi xume bat eskaini nahi zaio euskaltzale eta euskalgintzako erreferente izandakoari, denok harro gauden arabar bati. Euskal Filologia Fakultatea ez litzateke posible izango bera eta Koldo Mitxelena gabe”.
