Telelana ia %50 igo da arabarren, bizkaitarren eta gipuzkoarren artean. Informazioaren gizartearen inkesta izeneko txostenaren arabera, Eustat Euskal Estatistika Erakundeak egina, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako enpresetako langileen %10,2k gutxienez lanaldiaren herena lan egin du enpresako lokaletatik kanpo urte osoan. Horrek esan nahi du telelaneko sistemak erabili behar direla, eta, horregatik, telelanean ari diren pertsonak aintzat har daitezkeela. Horrek esan nahi du ia erdia hazi dela 2020an erregistratutako datuekin alderatuta, hau da, ia %50.
Ildo horretatik, Eustatetik azpimarratu dutenez, “Euskal enpresetako langileen %10,2k enpresaren lokaletatik kanpo lan egin du gutxienez bere lanaldiaren heren bat modu erregularrean 2022an, sare telematikoak erabiliz IKT –Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak– sistemekin konektatzeko, eta horregatik telelangiletzat har daiteke. Telelangileen ehuneko hori, aurreko urtean (2021ean) emandako %12arekin alderatuta murrizten bada ere, 2020an (pandemiaren hasieran) emandakoaren (%5,4) ia bikoitza da”. Gainera, batez beste, langileen %76,0k IKT (Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak) sistemak erabiltzen ditu, eta %10,5 IKT sistemetan aditua dela ikusi da. “Era berean, langile guztien herenak baino gehiagok (%39,5) urruneko konexioa du, erabilera profesionalerako gailu eramangarri baten bidez”, gaineratu dute bertatik. Langile horiek sexuaren arabera aztertuz gero, nabarmentzekoa da, IKT sistemetako espezialisten kasuan izan ezik, gizonen ehunekoa (%65,7) emakumeena (%34,3) baino handiagoa dela, eta aipatutako gainerako kategorietan ehunekoak oso antzekoak direla, ia %50ean banatuta. “Jarduera-sektoreen arabera, ordea, eta IKTetako espezialisten kasuan izan ezik (hemen gizonen ehunekoa beti handiagoa da), gainerako sektoreetan aldeak ikusten dira sexuen artean. Hala, Industrian eta Eraikuntzan gizonen ehunekoa handiagoa da, eta Zerbitzuetan, aldiz, emakumeena da handiagoa”, azpimarratu dute Eustatetik.
Ildo horretatik, nabarmentzekoa da Internetek gero eta indar handiagoa hartzen duela Arabako eta Euskadiko enpresetan. Tresna horri esker, koronabirusak eragindako pandemian langile askok etxetik lanean jarraitu ahal izan zuten, eta, gainera, euskal enpresa askoren salmenta ere erraztu zuen. Horregatik, enpresek gero eta garrantzi handiagoa ematen diote Interneti web orri baten bidez. Txosten horren arabera, datuek errealitate hori erakusten eta islatzen dute. Hala, azken urtean, sarean dauden enpresak guztizkoaren %54,3 dira, eta hamar langile edo gehiagoko enpresetan, berriz, %92. Web orri horietan enpresari buruzko informazio orokorra, eskaintzen dituzten produktu eta zerbitzuen katalogoa, informazioaren pribatutasun-adierazpena, enplegu-eskaintzak eta saldu ondoko zerbitzuak aurki daitezke, besteak beste. Eskuragarri dauden hizkuntzei dagokienez, gaztelania (%99,0), euskara (%44,6), ingelesa (%30,0) eta beste hizkuntza batzuk (%13,2) nabarmentzen dira. “Nazioartean, EB-27rekin behar bezala alderatzeko, 10 langile edo gehiagoko enpresen datuak eta Eurostatek biltzen dituen jarduerak (finantza-sektorea, administrazio publikoa eta abar ez dituzte kontuan hartzen) erabiltzeaz gain, orain argitaratu den 2021eko informazioa erabili behar da. Urte horretan, ezaugarri horiek dituzten euskal enpresek Europar Batasunako 27 herrialdeetako batez bestekoa (%98) baino ehuneko handiagoak lortu zituzten Interneterako sarbidean (%99); gainera, web-orria zutenen ehuneko handiagoa zen: %91 Euskal AEn 2021ean, eta EB-27n, berriz, %78 batez beste”, ondorioztatu dute txostenean.
Xehetasunez
Segurtasun-informatikoa. Eustatek landutako datuen arabera, segurtasun informatikoa oso hedatuta dago euskal enpresetan. Zehazki, enpresen %90,0k segurtasun informatikoko neurriren bat du, aurreko urtean baino ehuneko 1,9 puntu gehiago. Neurri horien artean nabarmentzen dira, %30etik gora, software eguneratua izatea (%86,4), pasahitz segurua (%84,4), kanpoko Backup-ak (%65,3), sarerako sarbidearen kontrola (%41,5) eta datuen zifratzea (%34,6). 10 langile edo gehiagoko enpresen kasuan, ehuneko horiek guztiak handiagoak dira, eta ia guztiek (%99,0) segurtasun informatikoko neurriren bat erabiltzen dute. Gainera, “2022an, euskal enpresen %43,8k kode irekiko softwarea du, hala nola Internet bidezko nabigatzaileak, ofimatikako programak, sistema eragile doakoak edo irekiak (Linux,...), etab. 10 langile edo gehiagoko enpresetan, ehuneko hori %55,3raino igotzen da”, azpimarratu dute Euskal Institutu Erakundetik egindako azken txostenean.
