GASTEIZ - "Etorkizun txarra eta gogorra". Hori da Gasteizko merkatuei beraien merkatarien arabera datorkien etorkizuna. Gainera, merkatarien iritzi orokorraren arabera, "sei edo hamar urteren buruan merkatuak itxita egongo dira". Salbuespenak salbuespen, noski. Izan ere, aste honetan hiriko merkatu zaharrenetako bat itxiko dute, Domingo Beltran-Aldabe kalekoa, hain zuzen ere. Bost postuk irauten dute oraindik espazio horretan baina baina, antza, laburan honeta ateak zarratu beharko dituzte betirako.
Egunkari honek hainbat merkatu zeharkatu ditu beraien merkatariekin hitz egiteko, horien artean Gasteiz etorbidean bertan dagoen merkatua. Duela urte batzuk milaka herritar artatzen zituzten bi altueretako merkatu horretan, zortzi postu inguru baino ez dira geratzen zabalik. Izan ere, beheko solairua ia itxita dago, urteetan bizirik iraun duten azken okindegia eta urdaitegia itxi eta gero, orain, bakarrik bizirauten du postu batek. "Hemen pixka bat aldenduta nago, baina lehen are aldenduagoa nengoen eta lanpostua aldatu behar izan nuen, goiko dendetatik gertuago egoteko", azaldu du Visek, Ioar urdaitegitik. Bere denda da beheko solairuan zabalik dagoen bakarra, eta Visek aitortzen du ez dela erraza merkatuetan bizirik irautea: ""Ez du zentzu handirik merkatuek duten arrakasta eskasak. Izan ere, gu, hemen lan egiten dugunok, askoz hurbilagoak gara bezeroekin. Nik izenez ezagutzen ditut nire bezero guztiak, haiekin hitz egiten dut, produkturen bat nahi badute aholkatzen diet, zerbait nahi badute guk enkargatzen diegu... baina oraindik belaunaldi berria, gazteenak ez dira animatzen merkatuetan erostera, eta nahiago dute saltoki handietara joan ", dio. Ildo beretik, txarkuteria horrek ziurtatzen du on line merkatuak ere baduela erantzukizunaren zati bat merkatuen etorkizunean: "Gazteek gero eta gehiago erosten dute internet bidez. Ni oso harrituta geratzen naiz, baina alabetako batek internet bidez egiten ditu erosketak. Horrek kalte egiten die merkatuei, eta noski, gero eta bezero berri gutxiago ditugu ", dio. Merkatu horretako erakusmahaiaren atzean erretiroa hartzea da Visen asmoa, baina ahalegin handiak kostatzen zaizkio. Izan ere, bere senarra ere negozio horretan aritzen da egunez egun, merkatu horretako goiko solairuan dagoen beste postu bat zuzentzen. Bere senarrak, Rufik, Ioar Harategia zuzentzen du, eta, bere bezeroak erakartzeko, produktu oso esklusiboak eskaintzen ditu, eta eurek prestatuak, pitoi edo krokodilo hanburgesak adibidez. "Ezin gara kexatu, lan asko egiten dugu gure dendak aurrera ateratzeko, baina oraingoz gure bezeroak etortzen jarraitzen dute", adierazi du. Harategi horretatik gertu arrandegia dago, non Ninesek eta Maitek mimoz artatzen dituzten bezeroak. "Merkatuek bizi duten egoera ez da erraza. Guk 36 urte daramatzagu hemen lanean, eta urte batzuen buruan erretiroa hartuko dugu. Ia hemen gauden guztiok bezala. Zer gertatuko da orduan? Nik erantzuten dizut: merkatu honek ateak itxi beharko dituela, ziurrenik. Hori da denda guztietan gertatzen joan dena. Jabeak erretiratzen joan diren heinean, haien negozioak ixten joan dira", azaldu du Ninesek. Eta gaineratu du: "Gazteek ez dute lan hau nahi, ez dago belaunaldi erreleborik, eta merkatuak ixten hasi dira. Egongo da baten bat irekita mantenduko dena, baina, oro har, merkatu askok oso denda gutxirekin irauten dugu irekita". Raquelek, besteak beste ogia eta kontserbak arrandegitik gertu saltzen dituenak, gauza bera uste du: "Hemen postu bat alokatzea oso merkea da. Ehun euro inguru balio du eta, hala ere, nahiz eta preziu baxuak izan, ez dira alokatzen. Harrituta nago. Gaur goizean komertzial batzuk etorri dira, eta neure buruari galdetu diot nola den posible gazteek nahiago izatea bezeroak erakartzen aritzea, merkatu batean denda bat alokatzea baino. Ez dut esaten lan txarra dutenik, baina ez da erraza bezeroak erakartzea. Eta, hala ere, gazteek nahiago dituzte lan horiek denda bat alokatzea baino. Jabeek erretiroa hartzen dutelako ixten diren dendak ez dira berriz irekitzen", dio. Antzeko egoera, edo are okerragoa, bizi dute Gorbeia-Zaldiaran merkatuan. Izan ere, orain dela urte batzuk funtzionatzen zuten 72 postuetatik, orain bi denda bakarrik mantentzen dira zabalik. Horietako bat, Hermanos Tudero harategia. "Urteen poderioz denda asko itxi dituzte. Geratzen garen biak ez gara kexatzen, bezeroak ditugu, baina etorkizun txarra dator merkatuentzat", dio Felixek.
las frases
felipe garcía "no podemos entrar con dinero público como elefante en cacharrería a hacer lo que los dueños no hacen"
El responsable municipal de Comercio pidió "una mayor implicación" a los empresarios.
garbiñe ruiz "no podemos dejar que nuestros mercados de barrio se cierren, porque son la esencia de nuestras comunidades vecinales"
La edil de Elkarrekin solicitó "una apuesta clara" por este comercio.
Difícil futuro. El todavía responsable municipal de Comercio, Felipe García, apuntó ayer en comisión que "se necesita una mayor implicación" por parte de los empresarios que gestionan los mercados de barrio "para intentar darle la vuelta" a la difícil situación que atraviesan. "Si no, el futuro lo veo un poco negro", reconoció tras ser cuestionado al respecto por Elkarrekin Gasteiz. García descartó que el Consistorio vaya a "entrar con dinero público como un elefante en una cacharrería a hacer lo que los dueños" de los mercados, un modelo de negocio que a su juicio "tuvo su esplendor" en los años 60-70, "no hacen".
Más medidas. Garbiñe Ruiz (Elkarrekin) lamentó el cierre del mercado del Ensanche, "un nuevo espacio emblemático" que va a desaparecer, y pidió a García que haga "una apuesta clara" por este tipo de comercio, con medidas como la renovación de las líneas de ayuda o favoreciendo su compatibilidad de usos.