gasteiz - Emakundeko zuzendariak, Izaskun Landaidak, atzo plazaratu zuen Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta Legearen erreformak genero-indarkeria hizpide izan behar duela, emakumeen “zaurgarritasuna”ren “larrigarritzat”; eta Istanbulgo Hitzarmenak barne hartzen dituen matxismoaren biktima guztien babesa bermatu behar duela gaineratu zuen.
EAJ eta PSE-EEk aurkeztutako diru-sarrerak bermatzeko legearen erreforma proposamenean Emakunderen ustez kontuan hartu beharrekoak azaltzera joan zen Landaida Eusko Legebiltzarreko batzordearen aurrera.
Emakundeko zuzendariak azpimarratu zuen Euskadin DBE (Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta) jasotzen dutenen %57,3 emakumeak direla; eta baita pentsioen osagarria jasotzen dutenen %67 ere. Gainera, Emakundek 2018. urtean egin zuen azterketa baten arabera, emakumeen batez besteko errenta 15.578 eurokoa da, gizonezkoena baino 10.000 euro txikiagoa. “Emakumeak dira pobrezia gehien jasaten dutenak, eta horregatik dute laguntza horien premia handiagoa”, beraz, gizarte-prestazioen inguruko edozein erreformak kontuan izan behar du generoaren ikuspegia, Landaidaren esanetan.
Halaber, Emakunderen zuzendariak eskatu zuen legeak “berariaz hitz egin dezala genero-indarkeriaz eta emakumeen aurkako indarkeriaz, zaurgarritasunaren eta babes gabezia sozialaren faktore larrigarri gisa”. Badira “oinarrizko” gai batzuk, DBE legearen erreforman agertu beharrekoak, “emakumeen aurkako indarkeriaren zuzeneko lotura” eta “ahultasunarekin” duen zerikusia, hain zuzen ere.
Gaineratu zuen “errealitate hori agerian uztea garrantzitsua dela eta beharrezkoa dela legea nazioarteko esparruarekin bat etortzea”, eta “Istanbuleko Hitzarmenean aipatzen diren emakume biktima guztien babesa bermatzea”, besteak beste, emakumezkoen salerosketaren biktimak, sexu-erasoak jasan dituztenak edota ezkontzera derrigortuak izan direnak.
Eskakizun hori berriro berretsi zuen Arartekoak batzordearen aurrean. EH Bilduk, aldiz, esan zuen, EAJk eta PSE-EEk aurkeztutako DBE legearen erreforma proposamena Legebiltzarrean bertan behera uztea sustatuko duela, “oinarrizko arazo sakonak” dituelako; esate baterako, indarkeria matxista, familia barruko eremuan gertatutakora soilik mugatzea.
Landaidak, gainera, emakume biktimei DBE eskatzeko errolda-tze-eskakizuna 12 hilabetera murrizteko beharra ere defendatu zuen batzordearen aurrean; izan ere, proposamenak dioen bezala, hiru urte eskatzen badira, “babesik gabeko biktima izateko arriskua areagotu baitaiteke”. Era berean, emakume bat genero indarkeriaren biktima dela egiaztatzeko aurkeztu beharreko dokumentazioaren bestelako aukerak ere proposatu zituen: gizarte zerbitzuen txostenak izan zitezkeela planteatu zuen, eta ez daitezela ezinbestekoak izan, indarrean dagoen urruntze-agindua, epai irmoa edo fiskalaren txostena aurkeztea.
Landaidak gaineratu zuen, DBE legean edozein aldaketa egitekotan, emakumearen autonomia bultzatzea izan behar duela helburu nagusia; eta, ildo horretan, etxebizitza partekatuetan sartzea erabakitzen dutenak zein egoeratan gera daitezkeen argitzea eskatu zuen. Emakundeko zuzendariak amaitzeko adierazi zuen, alderdi guztiek “aukera paregabea” dutela emendakinen bitartez, gai hauek guztiak legean jasotzeko.
