"Maskara jartzen dut errespetuagatik"

“Beharrezkoa ez den lekuetan, ezta derrigorrezkoa ere, jendea maskara jantzita ikusten jarraitu ohi da. Herritarrek eramaten jarraitzen dute, ohituraz, prebentzioz. Beldurra sortu da pandemia aurreko normaltasun-egoerara itzultzeko, eta maskarak segurtasun-sentsazio hori ematen du”, azaldu du Lucía Gallegok. Hala ere, haren iritziz, segurtasun-sentsazio faltsua da, neurri hori ez baita nahikoa kutsatzeak murrizteko. Hori dela eta, “beharrezkoa” dela dio distantzia soziala herritarren artean barneratzea, biak errespetatuz soilik saihets baitaiteke birusa zabaltzea, haren balorazioaren arabera: “Gizarte arduratsu batekin, ez dut uste aglomerazio gutxiko lekuetan maskara kentzea izango denik kasuak lehertzeko arrazoi nagusia. Garrantzitsua da jendeak ulertzea beharrezkoa dela gizarte-urruntzea, hori ez baita betetzen ari, eta hor ari gara huts egiten”. Urruntze sozialari dagokio, adibidez, tabernetako terrazetan, kontzertuetan edo aire zabaleko kirola egiten den bitartean; hau da, neurri hori pixkanaka “galdu” den lekuetan, batez ere herritarrak masiboki txertatu ondoren. Bere esanetan, txertoak ekarri du, hain zuzen, segurtasun-hori, “jendeak tresna bakar gisa ikusi duelako”. “Txertoa oso tresna garrantzitsua da pandemia geldiarazteko, larrialdietan erabiltzeko onartuta daude eta kasu larriak saihestu ditzakete. Baina horrek ez du esan nahi irtenbide bakarra denik”, dio. Horrez gain, txertoa jarrita izan arren, gaixotasuna erraz transmiti daitekeela eta pertsona zaurgarriak kutsatzen jarrai daitekeela gaineratu du, eraginkorra baita aurreko prebentzio-neurriak errespetatzen badira. Horregatik, leku aglomeratuetan maskara erabiltzeak, distantzia sozialak, eskuen higienea, txertoaren ondoan, lagun dezake olatu berri horren kasuak jaisten, baina “neurri guztiak batera hartuta, ez bat bakarrik”, dio.

Bestalde, komunitate zientifikoa ere kezkatu duen zerbait da txertaketaren pronostikoa etzan duen Delta aldaera agertzea. Andui hori suntsitzen ari da mundu osoan: Txinan azken hilabeteetan izan den ugalketa okerrenaren eragilea da, Estatu Batuetako kutsaduraren % 90 inguru eragiten du, eta Espainiako estatuan txertatutako populazioaren %70arekin talde-immunitatea lortzea eragozten ari da. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa ez dira libratzen, eta kalte handiak ere eragin ditu, euskal ospitaleetako ospitaleratzeen igoera nabarmena eraginez. Hain zuzen, aldaera horri egozten zaio Euskal Autonomia Erkidegoan azken asteetan positibo-kasuak gehitzearen garrantzia, eta Euskadin nabarmen nagusitzen den anduia da. Eta gertaera horretan islatzen da, hain zuzen ere, koronabirusaren aurkako segurtasun-neurriak ez murrizteko beharra, Lucía Gallegoren arabera. “Txertaketa eraginkorra da, eta covid-19aren kasu larri asko saihesten ari da. Baina birusak eboluzionatu egiten du, eta mundu mailan kutsadurak dauden bitartean mutazioak egongo dira. Kasu batzuetan, mutazio horiek ez dute aldaketarik eragingo transmisioan, baina, beste batzuetan, bai, eta horrek txertoak eskaintzen duen segurtasunean izango du eragina, Deltarekin gertatzen ari den bezala, txertaketak ez baitu espero zitekeen bezala estaltzen ari”, zehaztu du.

Gaur egun, maskara nahitaez erabili behar da edozein eremu itxitan (erabilera publikokoa edo jendearentzat irekia), bai eta aire zabalean dagoen eta segurtasun-distantzia gutxienez metro eta erdi mantendu ezin den edozein gunetan ere, bizikide-taldea izan ezik. Horregatik, zilegi da maskararik gabe ibiltzea distantzia soziala bermatzen den lekuetan. Hala ere, “ez da ohikoa” jendea maskararik gabe ikustea. Rocioren kasuan, Josik eta haren bi alabek, Lorenak eta Sandrak, maskara ia egun osoan jantzita daramate. Nafarroakoak dira, eta aitortzen dute herrian daudenean atseden pixka bat hartzen dutela, baina hirian edo Gasteiz bezalako hirietara joanda, maskara kentzea ez da aukera bat: “Harrigarria egiten zait jendeak maskara leku guztietan jarrita duela ikustea, inguruan jendea dagoen ala ez kontuan hartu gabe”, dio Rocíok. Hain zuzen, “maskara kendu dut pixka bat hobeto arnasteko, eta denbora-tarte txiki horretan iruditu zait maskararik gabe joateagatik jendea arraro begiratu nauela”, erantzun dio Sandra alabak. Alde horretatik, Josik dio garrantzitsua iruditzen zaiola maskara etengabe eramatea, ez bakarrik bere familia babesteko, baizik eta gainerako gizartea babesteko. “Uste dut maskara jartzea gizarteak ondo onartutako neurria dela, eta ohitura handia dugu horretarako. Ez gaitu gogaitzen eta, horregatik, garrantzitsua iruditzen zait neurri honen alde egiten jarraitzea. Gizartearen gainerakoa babesteko modu bat da”, azaldu du. “Koronabirusaren gaixotasuna pasatu dut, eta, hala ere, maskara jartzen jarraitzen dut herritarrak babesteko, tresna oso garrantzitsua iruditzen zait denok errespetatzen jarraitzeko, nahiz eta derrigorrezkoa ez izan”, dio Lorenak.

Familia horretatik hurbil, Madrilgo eta Malagako Patricia eta Maríak maskara kendu dute, une hori irudi batean betikotzeko. “Une bat besterik ez da, argazkia atera eta berriro jarriko dugu”, dio Lorenak. “Ez zaigu gustatzen maskararik gabe egotea. Egia da Gasteizen jende asko ikusten dugula maskara jantzita, baina urduri jartzen nau maskararik gabe egoteak edo norbait alboan hura gabe ikusteak. Jarrita eraman behar dugu”, dio. Maríak iritzi bera du: “Egunerokotasunean egokituta dagoen neurria da. Zergatik utziko diogu erabiltzeari koronabirusak herritarrak kutsatzen jarraitzen badu?”, dio.