Internet bidezko iruzurren ugaritzea% 15 handitu da

"Data batzuk egokiagoak dira horrelako delituak jasateko, eta gabonak dira horietako bat. Zenbat eta operazio gehiago egin, orduan eta handiagoa izango da biktimen kopurua handitzeko aukera. Gauza bera gertatzen da, adibidez, udan oporretako alokairuekin", azaldu du. Ildo horretatik, iruzurgileek egiten duten metodorik ohikoena biktimaren kreditu- edo zordunketa-txartelaren zenbakia eskuratzea da. Adibidez, Ertzaintzak "gorakada handia" atzeman du kritomoneda birtualak edo trading plataformak erosi eta saltzen dituzten erakundeekin eta burtsan inbertsioak egiten dituzten erakundeekin lotutako iruzurretan. Iruzurrezko webguneen edo telefono-deien bidez, iruzurgileak biktimekin harremanetan jartzen dira, eta mota horretako aktiboetan inbertitzeko aukera ematen diete, epe laburrean onura garrantzitsuak izango dituztela esanez. Orrialde hauetako askok paradisu fiskaletan dute egoitza, eta informazioa erreklamatu behar denean "desagertu egin dira", "inoiz beren dirua berreskuratuko ez duten" biktimen arrasto "handia" utzita.

Gainera, iruzurren modalitateetan egindako beste aurrerapen batzuk aipatzearren, Elsa Vicario-k azaldu du gaur egun banku erakundeek eta ordainketa-plataformek segurtasun-neurri berriak ezarri dituztela online erosketak egiteko autentifikazio-faktore bikoitzarekin (bezeroaren telefono mugikorrera mezu bat bidaltzean datza, online erosketa bat edo zerbitzu jakin baterako sarbidea balioztatzeko kode batekin). Ildo horretan, iruzurgileek euren teknikak areagotu dituzte eta biktimaren SIM txartelaren kopia bat lortzeko aukera asmatu dute. "Zibergaizkileentzat honako hau bezain erraza da: abonatu-zenbakia izanda, hura kudeatzen duen operadoreari kontsulta egitea eta SIM txartelaren kopia bat eskatzea, galera edo lapurreta argudiatuz; telefonoz, webgunearen bidez edo denda fisiko batean".

Horrek eta saretik egindako erosketen kopuruak gora egiteak azal lezake azken urtean iruzurrak gora egin izana. Horri dagokionez, Vicariok jakinarazi du egindako hainbat ikerketaren arabera, kalkulatzen dela urteko bigarren hiruhilekoan kopuru historikoa lortu zela Internet bidezko salmentetan eta erosketetan. Zehazki, apiriletik ekainera bitartean, Espainiako negozioek online salmenten % 70 inguru gora egin zutela kalkulatzen da. "Iruzurrak egiteko erakunde kriminal edo talde antolatu batzuk lortzen ari diren sofistikazioa da beste funtsezko arrazoietako bat. Delitu mota honetan, faserik garrantzitsuena hasierakoa da, non lehenik biktimaren arreta bereganatzea lortzen den, eta, bigarrenik, biktimak uste izatea ez dela iruzurra", azaldu eta gaineratu du: "Duela urte gutxi, biktimek gaizki itzulitako mezu elektronikoak jasotzen zituzten, edo begi hutsez negozio serioa zela zalantzan jartzen zuten web orrietara sartzen ziren. Baina, gaur egun, erabat aldatu da hori, eta oso ondo garatutako web orriak eta mezu elektronikoak aurkitzen ditugu, gaztelaniaz zein euskaraz, ordezkatzen dituzten erakundeen logoekin".

Elsa Vicariok gogorarazi du garrantzitsua dela gomendio batzuk jarraitzea sareko iruzurren biktima ez izateko. Lehenengoa, garrantzitsua da babeseko softwarea instalatzea, hala nola antibirusa edo anti-spywarea eta firewall. Gainera, Interneteko esploratzailea eguneratuta edukitzea ere kontuan izan behar da. Ildo horretan, hirugarren gomendio gisa, saltzailea ikertzea, beste bezero batzuen feedbacka bilatzea eta Interneteko webguneari buruzko iritziak kontsultatzea gomendatzen du agenteak. Gainera, orriaren itxura aztertu behar da produktu bat erosi baino lehen, bereziki kontuan hartuta pribatutasunaren, bidalketen eta itzulketen politika, enpresaren eraketari buruzko datuak, helbide fisikoa eta telefonoa. Bestalde, garrantzitsua da egiaztatzea nabigatzailearen helbidea zuzena dela eta ez dela ordeztu, "ez fidatu produktu merkeegietaz eta berrikusi produktuaren ezaugarriak". Azkenik, eta gomendio horiek jarraitu ondoren, herritarrak produktua Interneten bidez erostea erabakitzen badu, ez da ordenagailu publikorik edo konexio publiko ez-segururik erabili behar erosketa hori aurrera eramateko. "Ordainketa egiterakoan, nabigatzailearen helbidea https helbidetik hasten dela eta giltzarrapoaren ikurra duela egiaztatu behar da. Hau bere gainean klikatzean ezagutzen da", dio. Ordainketa seguruak ere aukeratu behar dira, hala nola momentuan ordaintzea edo PayPal eta Bizum motako zerbitzuak. Txartelarekin ordaintzea erabakitzen bada, garrantzitsua da txartel birtualekin edo aurreordainketako txartelekin egitea, eta kreditu-txartelei lehentasuna ematea zordunketa-txartelei baino. Tradingaren iruzurrak saihesteko, Vicariok gomendatzen du kontsultatzea operatuko den erakundea edo plataforma Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalean araututa dagoen, Espainiako balore-merkatuak gainbegiratzeaz eta ikuskatzeaz arduratzen den erakundean. Eta mikrosoft iruzurren kasuan, deiak aintzat ez hartzea eta datu pertsonalak eta finantzarioak ez ematea gomendatzen du. "Azkenean iruzur baten biktima izan garela uste badugu, lehenik eta behin transakzioa geldiarazten saiatu behar dugu, edo dirua banketxearen edo aukeratutako ordainketa-metodoaren bidez berreskuratu. Berehala jardun behar da. Gainera, iruzurrarekin zerikusia duen informazio guztia berreskuratu behar da, eta gertatutakoa gure edozein polizia-etxetan salatu".

2000

Araban 2000 iruzur salatu dira Ertzaintzan urteko lehen bederatzi hilabeteetan, Eusko Jaurlaritzak egunkari honi azaldu dionez.

%70

Ikerketa batzuen arabera, urteko bigarren hiruhilekoan kopuru historikoa lortu zen Internet bidezko salmenta eta erosketetan,% 70 gehiago.

%15

Aurten,% 15 handitu dira Internet bidezko iruzurrak. Araban 2000ra arte eta Euskadin 11.000 salaketa jarri dira iruzurrengatik.